فیلمنامه یا داستان مایه یا به زبان فرانسوی سناریو Scénario داستانی است که همراه با توضیح صحنه‌ها برای ساخت فیلم نوشته می‌شود. به نویسندهٔ فیلمنامه، فیلم‌نامه‌نویس می‌گویند. عناصر فیلمنامه از داستان و شخصیت‌ها، صحنه‌ها، سکانسها، پرده‌ها، موسیقی، مکان‌ها و… تشکیل شده‌اند. فیلمنامه یا اسکریپت؛ یک اثر نوشته شده توسط فیلم‌نامه‌نویس برای یک فیلم، برنامه تلویزیونی یا بازی ویدیویی است. این سریال‌ها می‌توانند کارهای اصلی یا سازگاری از قطعات موجود در نوشتن باشند. در آنها، جنبش، اعمال، بیان و گفت و گوهای شخصیت‌ها نیز نقل شده است. فیلمنامه‌ای که برای تلویزیون نوشته شده نیز به عنوان یک نمایش تلویزیونی شناخته می‌شود.
بخش‌های فیلمنامه :
صحنه
صحنه کوچک‌ترین واحد کنش دراماتیک در فیلمنامه ست. در هر صحنه دو عنصر زمان و مکان اهمیت دارد و حداقل یکی از این دو عنصر یا هر دو باید پیوستگی داشته باشد. فیلمنامه به صورت صحنه‌های شماره‌گذاری شده نوشته می‌شود. از نظر شیوه نگارش هر «صحنه» شامل سه بخش است :
سطر معرفی - نشان می‌دهد صحنه داخلی است یا خارجی و در چه زمانی و در چه مکانی اتفاق می‌افتد.
شرح صحنه - ضمن توصیفی حداقلی مکان اتفاقات فیزیکی که در صحنه رخ می‌دهد شرح داده می‌شود.
گفتگو - نام شخصیت، طرز بیان یا نام مخاطب که در پرانتز می‌آید و خودِ گفتگو.
گاه شیوهٔ انتقال به صحنهٔ بعد مانند برش، فید یا دیزالو… در پایان صحنه نوشته می‌شود.
سکانس : سکانس، یک فصل از فیلمنامه است که می‌تواند از یک یا چند صحنه تشکیل شود و یک موضوع را دنبال می‌کند که با پایان یافتن آن موضوع، سکانس نیز عوض می‌شود.
نظر سید فیلد : سید فیلد یکی از نظریه‌پردازان آمریکایی سینما در حوزهٔ فیلم‌نامه‌نویسی عقیده داشت که اگر بخواهیم فیلمنامه را به سه قسمت تقسیم کنیم و از آنها با عنوان، شروع، میان و پایان نام ببریم اینگونه می‌توان توضیحش داد:
شروع: ایجاد مخمصه. شخصیت اصلی چه می‌خواهد؟ چه چیز لازم دارد؟ باید چه بکند که به آنچه می‌خواهد برسد؟
میان: تعارض، عمل و عکس‌العمل. شخصیت اصلی برای به دست آوردن آنچه که می‌خواهد تقلا می‌کند و معمولاً در انتهای قسمت میانه شکست می‌خورد. اما در اثنای این شکست شروع به درک نیازهای حقیقی‌اش می‌کند.
پایان: تقلای نهایی، رفع مشکل و پیامد. پایان احساسی که در آن شخصیت اصلی پی می‌برد واقعاً به چه چیزی نیاز داشته‌است، چه به آنچه که می‌خواسته برسد یا نرسد.
انواع فیلمنامه
فیلمنامه کوتاه
فیلمنامه بلند
فیلمنامه سریالی
فیلمنامه اقتباسی
فیلمنامه مستند
مراحل نوشتن فیلمنامه
ایده
سوژه
دراماتیک
طراحی
داستان
گفتگو
پیرنگ
شخصیت پردازی
خلاصه سکانسها
صحنه
فیلمنامه کامل
بازنویسی
فیلم‌نامه‌نویس :
فیلم‌نامه‌نویس یا Screenwriter یا به فرانسوی سناریس scénariste به نویسندگانی گفته می‌شود که متنی که از روی آن فیلم می‌سازند را می‌نویسند. در ایران به این متن فیلمنامه یا سناریو می‌گویند. فیلم نامه‌نویس کسی است که فیلم نامه‌ای کامل را، یا بر اساس طرحی از خودش یا بر اساس طرحی که به او داده شده‌است، می‌نویسد. «در کنار تهیه‌کننده، کارگردان و بازیگران از عوامل اصلی تولید فیلم به حساب می‌آید. فیلم‌نامه‌نویسان ممکن است نویسندهٔ رمان یا انواع داستان هم باشند یا صرفاً به کار نوشتن فیلمنامه بپردازند.
نویسنده طرح :
نویسنده طرح کسی است که ایده اصلی فیلم نامه متعلق به اوست. معمولاً کسی که طرح فیلمنامه را می‌دهد، خودش نیز فیلم نامه را می‌نویسد، اما گاهی به دلایلی نوشتن فیلم نامه به شخص دیگری سپرده می‌شود، در این صورت نام او به عنوان نویسنده طرح، در عنوان بندی ذکر می‌شود.
بازنویسی کننده :
بازنویسی کننده کسی است که فیلم نامه اصلی، به او سپرده می‌شود، تا بر طبق نظر کارگردان یا تهیه‌کننده، تغییراتی در آن داده شود و فیلم نامه مطلوب و نهایی آماده شود.
.
