جایزه اسکار یا جایزههای آکادمی یا Academy Awards که بهطور عمومی اسکار Oscars نامیده میشود، جایزههایی برای شایستگیهای هنری و فنی در صنعت فیلم هستند. این جایزهها، به عنوان پرآوازه و جذاب ترین جایزه در صنعت سرگرمی شناخته میشوند. این مراسم یکی از شاخصترین مراسمهای اهدای جوایز در جهان است و بزرگترین جایزه در زمینهٔ سینما میباشد و هر ساله در بیش از ۱۰۰ کشور جهان بهصورت زنده پخش میشود. جایزهٔ اسکار یکی از نه جایزه از جایزههای آکادمی است. جایزههای آکادمی در بخش رسانه به عنوان قدیمیترین مراسم اهدای جوایز بهشمار رفته و جوایزی همچون جایزه گرمی (برای موسیقی)، جایزه امی (برای تلویزیون) و جایزه تونی (برای تئاتر) پس از آن شکل گرفتند. آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک توسط لویی بی میر مدیر استودیو مترو گلدوین مایر ایجاد شد.لوئیس بی. مایر تهیهکننده اهل ایالات متحده آمریکا و از بنیانگذاران کمپانی فیلمسازی مترو گلدوین مایر بود. وی بین سالهای ۱۹۱۵ تا ۱۹۵۰ میلادی فعالیت میکرد.
نکته : صنعت فیلم یا Film industry به محدوده گستردهای از فعالیتها و ایجاد زیرساختهای سوددهی اقتصادی در زمینه فیلمسازی گفته میشود. این موضوع خود از موضوعاتی چون استودیوهای فیلمسازی، فیلمبرداری، فیلمسازی، نویسندگی، کارگردانی، تهیهکنندگی و سایر عوامل تولید فیلم آغاز و در موضوعات دیگری چون جشنوارهها، توزیع فیلم و تبلیغات تجاری ادامه مییابد.
در مورد بنیان گذاران کمی بیشتر بفهمیم :
مترو گلدوین مایر یا Metro-Goldwyn-Mayer بصورت مخفف امجیام MGM یک شرکت رسانهای بزرگ آمریکایی است که به شکل عمده در زمینه تهیه و توزیع فیلمها و برنامههای تلویزیونی فعالیت میکند. دفتر مرکزی این مجموعه در محله بورلی هیلز لس آنجلس قرار دارد. این شرکت در ۸ دسامبر ۲۰۰۵ از سوی گروهی شامل شرکتهای سونی، کامکست، و تگزاس پاسیفیک خریداری شد و یک سال پس از آن قراردادی را با شرکت کلمبیا پیکچرز برای تولید محصولات مشترک سینمایی به امضا رساند. مترو گلدوین مایر از زمان جنگ جهانی دوم یکی از بزرگترین استودیوهای فیلمسازی در هالیوود بودهاست. در سال ۱۹۸۱ مترو گلدوین مایر همکاری نزدیکی را برای ساخت مجموعه فیلمهای جیمز باند با یونایتد آرتیستس آغاز نمود. در مه ۲۰۲۱ شرکت آمازون، مترو گلدوین مایر را به قیمت ۸/۴ میلیارد دلار آمریکا از امجیام هلدینگز خرید. با این خرید، شرکت آمازون، محصولات مترو گلدوین مایر (بیش از ۱۷ هزار فیلم و ۴۰۰۰ مجموعه تلویزیونی) را در سرویس پخش آنلاین خود (پرایم ویدئو) ارائه میکند. از فیلمهایی که وی در آنها نقش داشتهاست، میتوان به جمع اضداد محال است بن هور و این زن را به چنگ میآورم اشاره نمود. نخستین مراسم اسکار در روز پنجشنبه، ۱۶ مه ۱۹۲۹ در هتل روزولت در هالیوود، کالیفرنیا برگزار شد. جوایز آکادمی برای اولین بار در سال ۱۹۳۰ در رادیو و در سال ۱۹۵۳ برای اولین بار در تلویزیون پخش شد. نود و چهارمین دوره جوایز اسکار در ۲۷ مارس ۲۰۲۲ در سالن تئاتر دالبی هالیوود، لس آنجلس برگزار شد.
تاریخچه | پیشینه
نخستین مراسم اسکار در ۱۶ می ۱۹۲۹ در مراسم شام خصوصی در هتل روزولت هالیوود با حضور حدود ۲۷۰ تماشاگر برگزار شد. بهای بلیت مراسم بعدی که در هتل میفر برگزار شد که ۵ دلار بود. ۱۵ تندیس کوچک به بازیگران، کارگردانان و دیگر عوامل صنعت فیلمسازی آن زمان برای گرامی داشت فعالیتشان طی سالهای ۱۹۲۷–۱۹۲۸ اهدا شد. اسامی برندهها از سه ماه قبل اعلام میشد که این رویه در دومین مراسم اسکار در سال ۱۹۳۰ تغییر کرد. از آن زمان و در ۱۰ سال نخست نتایج برای انتشار عمومی در ساعت ۱۱ شب برگزاری مراسم به روزنامهها داده میشد. این شیوه تا زمانی که لس آنجلس تایمز نام برندهها را پیش از شروع مراسم اعلام کند ادامه یافت. در نتیجه آن، آکادمی از سال ۱۹۴۱ اسامی برندگان را در نامهای مهر و موم شده اعلام میکرد و مراسم از تئاتر کداک پخش میشد.
نخستین برندهٔ اسکار بهترین بازیگر مرد امیل یانینگز بود که به دلیل نقشآفرینی در فیلمهای آخرین فرمان و راهی که همه میروند اسکار را از آن خود کرد. امیل پیش از مراسم به اروپا بازمیگشت از این رو آکادمی با اهدای زودتر جایزه به او موافقت کرد. این موضوع او را نخستین برنده جایزه اسکار در تاریخ کرد. فیلم بو ژست محصول سال ۱۹۳۹ تنها فیلم غیر مستندی است که چهار برنده اسکار بهترین بازیگر یعنی گری کوپر، ری میلند، سوزان هیوارد و برودریک کرافورد را در نقشهای اصلی در اختیار داشت. در مراسم بیست و نهم که در ۲۷ مارس ۱۹۵۷ برگزار شد بخش انتخاب بهترین فیلم خارجی زبان نیز ایجاد گردید. از سال ۱۹۷۲ تصمیم گرفته شد که مراسم اهدای جوایز با جایزه بهترین فیلم به پایان برسد. در مراسم هفتاد و چهارم که در سال ۲۰۰۲ برگزار شد، برای اولین بار جایزه اسکار بهترین انیمیشن نیز اضافه گردید و اهدا شد.
طراحی تندیس اسکار
اگرچه در آکادمی هفت جایزه دیگر نیز وجود دارد (جایزه یادبود ایروینگ جی. تالبرگ، جایزه بشردوستانه ژان هرشولت، جایزه گوردون ای. سایر، جایزه علمی و مهندسی، جایزه علمی و فنی آکادمی، جایزه اسکار بهترین دستاورد فنی، مدال تقدیر جان ای. بونر و جایزه دانش آموزی و همچنین دو جایزه افتخاری که در سال ارائه میشود، اما مشهورترین آنها جایزه شایستگی آکادمی بوده که بیشتر به تندیس اسکار معروف است. این تندیس که از فلز برنز آب طلاکاری شده بر روی یک پایه فلزی سیاه ساخته شده دارای بلندی ۱۳٫۵ اینچ (معادل ۳۴ سانتیمتر) و وزن ۸٫۵ پوند (معادل ۳٫۸۵ کیلوگرم) است و شوالیهای را نشان میدهد که شمشیر مبارزان جنگ صلیبی را در دست گرفته و بر روی یک حلقه فیلم ایستاده و پنج حوزه فیلم را نشان میدهد که هر کدام نشانگر بخشهای اصلی آکادمی هستند: بازیگر، نویسنده، کارگردان، تهیهکننده و تکنسین.
در طراحی جایزهٔ اسکار از هیچ مدلی استفاده نشدهاست. جورج استنلی مجسمهساز (که چشمه الهه شعر را در دروازه هالیوود بول نیز ساختهاست)، طرح سدریک گیبنز را با خاک رس ساخت و ساچین اسمیت تندیس را با ۹۲٬۵ درصد قلع و ۷٬۵ درصد مس قالب زد و آن ۲۴ قیراط طلا داد. تنها چیزی که از زمان خلق اسکار به آن افزوده گشته بالا بردن کیفیت پایه آن بودهاست. طرح اصلی اسکار به سال ۱۹۲۸ در کارخانه ذوب فلز سی. دبلیو. شاموی و پسران در باتاویای ایالت ایلی نویز قالب ریزی شد که طرح تندیس جوایز وینس لومباردی و امی را نیز قالب زدهاست. از سال ۱۹۸۳ سالانه حدود ۵۰ اسکار توسط کارخانه آر.اس. اونز و شرکا در شیکاگو ایالت ایلی نویز ساخته میشود. ساخت ۵۰ مجسمه بین سه تا چهار هفته زمان میبرد. در حمایت از آمریکا در جنگ جهانی دوم تندیسها از گچ رنگ شده (painted plaster (ساخته میشد که پس از اتمام جنگ از دریافتکنندگان برای مبادله با نسخهٔ طلایی دعوت شد.
رویکرد نامگذاری
در مورد ریشه نام اسکار اختلافاتی وجود دارد. در بیوگرافی بت دیویس عنوان شده که او اسکار را از نام همسر اولش هارمون اسکار نلسون جونیور (۱۹۰۷–۱۹۷۵) رهبر ارکستر گرفتهاست. ادعای دیگر در مورد انتشار نام اسکار به مقاله مجله تایم در مورد ششمین مراسم اسکار در سال ۱۹۳۴ و دریافت جایزه توسط بت دیویس در ۱۹۳۶ برمیگردد. در جایی عنوان شده در ۱۹۳۱ مارگارت هریک (۱۹۰۲–۱۹۷۶) دبیر اجرایی آکادمی برای نخستین بار تندیس را دید که او را به یاد «عمو اسکارش» که نام مستعار پسرعمویش اسکار پیرس انداخت. سیدنی اسکُلسکای (۱۹۰۵–۱۹۸۳) مقالهنویس در زمان نامگذاری توسط هریک حضور داشت و در مقالهاش نوشت: کارکنان با علاقه تندیس معروف خود را اسکار نامیدند. آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک در سال ۱۹۳۹ رسماً جایزه را اسکار نامید. در جایی دیگر آمده النور لیلبرگ نروژی-آمریکایی مدیر اجرایی لوییز بی مایر نخستین تندیس را دید و گفت: به نظر شاه اسکار دوم (اسکار فردریک شاه سابق نروژ و سوئد) میرسد. در پایان روز پرسید: باید با اسکار چیکار کنیم، بگذاریمش تو گاوصندوق؟ و این نام بر رویش ماند.
رکورد داران دریافت بیشترین اسکار
مراسم اسکار ، از آغاز تا به امروز، به زنان و مردان بازیگر به خاطر ایفای نقشهایشان جایزه اسکار اعطا میکند. در تمام سالهایی که مراسم اسکار برگزار شده، بازیگرانی بودهاند که در رشتههای بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین بازیگر نقش مکمل زن چند جایزه دریافت کردهاند. تنها محدودیت برای بازیگران آن است که نمیتوانند برای بازی در یک فیلم در چند رشته بازیگری نامزد شوند. این قانون پس از نامزد شدنِ بری فیتزجرالد در هر دو رشته بهترین نقش مکمل و نقش اول برای بازی در فیلم به راه خود میروم، اجرا شد.
تا سال ٢٠٢١، ۴۴ بازیگر توانسته اند در رشتههای بازیگری دو یا چند جایزه را دریافت کنند. از این چهل و چهار نفر، تنها ٧ نفر از آنان موفق به دریافت سه جایزه و بیش تر شدهاند که عبارتاند از: کاترین هپبورن (چهار جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن)، اینگرید برگمن (دو جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن و یک جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن)، والتر برنان (سه جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد)، جک نیکلسون (دو جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد و یک جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد)، مریل استریپ (دو جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن و یک جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن)، دانیل دی-لوئیس ( سه جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد) و فرانسیس مک دورمند(سه جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن). برنان اولین فردی بود که توانست سه جایزه اسکار دریافت کند (۱۹۴۰) و بعد از آن به ترتیب: هپبورن در ۱۹۶۸، برگمن در ۱۹۷۴، نیکلسون در ۱۹۹۷، استریپ در ۲۰۱۱، دی-لوئیس در ۲۰۱۲ و مکدورمند در ٢٠٢١. از این هفت نفر تنها نیکلسون، استریپ، دی-لوئیس و مکدورمند در قید حیات میباشند.
مالکیت تندیس اسکار
طبق قانون از سال ۱۹۵۰ برندهها یا وارثانشان نمیتوانند بدون دادن پیشنهاد اولیه فروش تندیس به آکادمی به قیمت ۱ دلار نسبت به فروش آن اقدام کنند. در صورتی که برنده این شرایط را نپذیرد آکادمی تندیس را نگاه میدارد. جوایز آکادمی که تحت حمایت این توافقنامه نبودهاند، در مزایدههای عمومی و معاملات خصوصی به قیمتهای شش رقمی فروخته شدهاند. با اینکه اسکار در مالکیت برنده آن است، در بازار آزاد معامله نمیشود. در سال ۱۹۸۹ نوه مایک تاد قصد داشت تندیس اسکار او را به فروش برساند مشخص شد عدهای این قانون را قبول ندارند. او میخواست تندیس را به یک مجموعه دار بفروشد که آکادمی در دعوای حقوقی برنده شد و جایزه را پس گرفت. با وجود موفق بودن معاملات فروش اسکار، تعدادی از خریداران تندیسها را به آکادمی بازمیگردانند تا آنها را در گنجینه نگاه دارد. در سال ۱۹۹۲، هارولد راسل برای هزینههای درمانی همسرش اسکار خود را به فروش گذاشت.
اسکار یک جایزه باشکوه از گذشته تا کنون
با وجود همه دگرگونیهایی که در ۹۰ سال گذشته در صنعت فیلم پیش آمده، جایزه اسکار همچنان پابرجا ماندهاست. از اواخر دهه ۱۹۲۰ و ورود صدا به سینما تا قرن ۲۱ و استفاده از تصاویری که به کمک کامپیوتر تولید شده، دهههای متمادی شاهد پیدایش و از میان رفتن سبکهای گوناگون بودهاند. هالیوود پیوسته سلطه خود را بر عالم خیال حفظ کرده و بر فیلمهای اروپایی، بریتانیایی و هندی - که البته تماشاگران خود را داشتهاند – سایه افکندهاست. ستارگان هالیوود نیز از نخستین بازیگران جهانی در دهه ۱۹۳۰ تا ستارگان شکوهمند دهه ۱۹۵۰ و چهرههای پر زرق و برق دهه ۱۹۷۰ و بازیگران امروزی که روابط شان موضوع بحث رسانه هاست دستخوش تغییرهای بسیاری شدهاند. در تمام این سالها، جایزه اسکار نشان دهنده وضعیت کلی سینما بوده و به عنوان پاداشی به فیلمها، بازیگران و کارگردانانی که دستاوردهای پایداری داشتهاند اهدا شدهاست؛ جایزهای که نه تنها در تثبیت ستارهها مؤثر بوده بلکه نقش بسزایی هم در موفقیت تجاری فیلمها داشتهاست. حتی هرگاه که آکادمی از یکی از این نشانهها غافل مانده، باز هم معیارهای مفیدی برای درک روندهای جاری در صنعت فیلمسازی در اختیار مورخان گذاشتهاست.
اعلام فهرست نامزدها : از سال ۲۰۰۴ نتایج نامزدهای جایزه اسکار در آخر ژانویه به اطلاع عموم میرسد که پیش از آن در اوایل فوریه اعلام میشد.
رأیدهندگان در مراسم اسکار
برای نامزدی عضویت در آکادمی رقابت بسیار است با این وجود، فرد نامزد باید دعوت شده باشد یا اینکه یکی از اعضا او را معرفی کند. آکادمی نام اعضای خود را بهطور عمومی آشکار نمیکند، گرچه در مطبوعات گذشته نام مدعوین برای عضویت در آکادمی انتشار یافته بود. در صورتی که کسی که هنوز به عضویت در آکادمی در نیامده در طول یک سال برای عضویت در بیش از یک بخش نامزد شده باشد، در زمانی که عضویت را میپذیرد باید بخشی را که میخواهد در آن قرار گیرد انتخاب کند. تعداد اعضای رأیدهندهٔ آکادمی اسکار بیش از ۶۰۰۰ نفر است.
قوانین اسکار
امروزه بر اساس قوانین ۲ و ۳ مجموعه قوانین رسمی جوایز آکادمی، یک فیلم باید در سال قبل از آغاز نیمه شب اول ژانویه تا پایان نیمه شب ۳۱ دسامبر در لس آنجلس، کالیفرنیا برای هفت روز متوالی نمایش داده شود تا شرایط شرکت را داشته باشد (به استثنای بهترین فیلم خارجی زبان). برای مثال مهلکه برنده بهترین فیلم سال ۲۰۱۰، در سال ۲۰۰۸ پخش شد ولی واجد شرایط شرکت در اسکار ۲۰۰۹ نبود زیرا نمایش آن در لس آنجلس از نیمه سال ۲۰۰۹ آغاز شد بنابراین در اسکار ۲۰۱۰ شرکت نمود. قانون دوم بیان میدارد که فیلم باید حداقل ۴۰ دقیقه بوده و در نسخه ۳۵ یا ۷۰ میلیمتری یا در فرمت دیجیتالی ۲۴ یا ۴۸ فریم تهیه و وضوح آن نباید کمتر از ۱۲۸۰×۷۲۰ باشد. در اواخر دسامبر فهرست نامزدها برای حدوداً ۶۰۰۰ عضو فعال فرستاده میشود. اعضای گروههای مختلف افراد مربوط به حوزه خودشان را به عنوان نامزد انتخاب میکنند (کارگردانان به کارگردانان رأی میدهند، نویسندگان به نویسندگان، بازیگران به بازیگران و غیره)؛ به استثنای فیلمهای خارجی، مستند و انیمیشن که توسط کمیتهای خاص متشکل از اعضای تمام حوزهها انتخاب میگردند. در بخش خاص انتخاب بهترین فیلم، تمامی اعضا صلاحیت انتخاب نامزدها را دارند. فیلمهای خارجی باید دارای زیرنویس انگلیسی باشند و هر کشور میتواند سالیانه فقط یک فیلم پیشنهاد کند. اعضای گروههای مختلف افراد مربوط به حوزه خودشان را به عنوان نامزد تعیین میکنند. سپس برندگان در دور دوم رایگیری که در آن تمامی اعضا در بیشتر گروهها از جمله بهترین فیلم حق رأی دارند انتخاب میشوند.
مراسم : پخش تلویزیونی
نمایش جوایز اسکار در دورههای مختلف شاهد تغییرات و اتفاقات مهمی شد. جوایز اصلی در یک جشن که مستقیماً از تلویزیون پخش میشود، اغلب در ماه مارس بعد از سال مربوط و ۶ هفته پس از اعلام اسامی نامزدان اعطا میشوند. این جشن بسیار مجلل و باشکوه است و تمامی مدعوین بر روی فرشی قرمز رنگ که توسط برجستهترین طراحان مدروز آماده شده راه میروند. بر اساس تخمینها هر سال بیش از یک میلیارد نفر به صورت زنده یا ضبط شده این جشن را تماشا میکنند. این جشن برای اولین بار در سال ۱۹۵۳ از تلویزیون انبیسی پخش شد. از آن زمان تا سال ۱۹۶۰ از انبیسی و سپس از شبکه ایبیسی تا سال ۱۹۷۱ و مجدداً توسط انبیسی پخش شد. ای بیسی دوباره در سال ۱۹۷۶ پخش این جشن را تا سال ۲۰۱۴ بر عهده گرفت. پس از بیش از ۵۰ سال برگزاری در اواخر مارس یا اوایل آوریل، در سال ۲۰۰۴ برگزاری این جشن به اواخر فوریه یا اوایل مارس تغییر کرد که احتمالاً دلیل آن اجتناب از همزمانی این جشن با سایر برنامههای مهم در تلویزیون است. جشن اعطای این جوایز توسط آژانس امنیت ملی ایالات متحده آمریکا به عنوان رویداد ویژه امنیت ملی محسوب میشود. مراسم اسکار در بیش از ۷۰ کشور که مجوز حق پخش آن را در اختیار دارند به صورت زنده پخش میشود. از سال ۲۰۰۲ سالن تئاتر دالبی محل برگزاری فعلی مراسم جوایز اسکار است. این سالن از زمان افتتاحش در سال ۲۰۰۱ تا فوریهٔ ۲۰۱۲، با نام تئاتر کُداک شناخته میشد.
فرش قرمز
فرش قرمز اسکار با طنابی مخملی به دو بخش تقسیم شدهاست که نامزدها سمت چپ فرش قرمز حرکت میکنند تا بتوانند با خبرنگارها صحبت کنند؛ بقیهٔ مهمانها هم از سمت راست فرش میروند. بخش اصلی فرش قرمز در بولوار هالیوود پهن میشود و از چندین روز پیش از برگزاری مراسم، عبورومرور در این بولوار ممنوع میشود.
در مورد فرش قرمز بیشتر بدانیم :
فرش قرمزیا red carpet فرشی است برای مشخص کردن مسیری که سران کشورها و مقامات سیاسی باید در مراسم رسمی و تشریفاتی طی کنند پهن میشود. در دهههای اخیر گستردن فرش قرمز برای افراد مهم غیر حکومتی و ستارههای دنیای هنر نیز مرسوم شدهاست. بهطور کل رنگ قرمز نماد شکوه و جلال است.
دستاوردهای خاص
تا کنون دو نفر از برندگان جایزه اسکار برنده جایزه نوبل نیز بودهاند. جورج برنارد شاو ایرلندی در سال ۱۹۳۸ به این مهم دست یافت، وی پس از بردن جایزه نوبل ادبیات در ۱۹۲۵، در سال ۱۹۳۸ جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی را کسب کرد و ال گور سیاستمدار و فعال محیط زیست آمریکایی که در سال ۲۰۰۷ برای فیلم مستند یک حقیقت ناراحتکننده برنده بهترین فیلم مستند از جشنواره اسکار و در سال ۲۰۰۸ به دلیل فعالیتهای بشردوستانه در جهت حفظ محیط زیست جایزه نوبل را دریافت کردهاست. والت دیزنی با دریافت ۲۲ جایزهٔ آکادمی و ۴ جایزهٔ افتخاری آکادمی، رکورددار دریافت جایزهٔ اسکار است.
جایزههای مراسم اسکار شامل :
جایزه اسکار بهترین فیلم
جایزه اسکار بهترین کارگردانی
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن
جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی (اورجینال)
جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی
جایزه اسکار بهترین جلوههای ویژه
جایزه اسکار بهترین فیلم انیمیشن
جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان
جایزه اسکار بهترین فیلم مستند
جایزه اسکار بهترین فیلم مستند کوتاه
جایزه اسکار بهترین فیلم کوتاه
جایزه اسکار بهترین انیمیشن کوتاه
جایزه اسکار بهترین موسیقی متن
جایزه اسکار بهترین ترانه
جایزه اسکار بهترین تدوین صدا
جایزه اسکار بهترین میکس صدا
جایزه اسکار بهترین طراحی صحنه
جایزه اسکار بهترین فیلمبرداری
جایزه اسکار بهترین چهره پردازی و آرایش مو (گریم)
جایز اسکار بهترین طراحی لباس
جایزه اسکار بهترین تدوین
جایزه اسکار افتخاری