فتومونتاژ | سبک جادوییِ طراحی با فتوشاپ

در این مطلب در مورد یکی از پرکاربردترین استفاده های فتوشاپ در دنیای هنر و تصویر سازی صحبت می کنیم. در گذشته برای دستکاری عکس ها و تصاویر یا برای خلق یک اثر هنری ، تکه های عکس را کنارهم میچسباندیم ، حتی آتلیه ها تصاویر مشتری را روی زمینه های زیارتی و سیاحتی می چسباندن و به مشتری تحویل میدادند. اکنون پس از سالها گذشت از آن روزها و پیشرفت تکنولوژژی همان کار را با برنامه های از جمله فتوشاپ انجام میدهیم که نام آن "تکنیک فتومونتاژ" هست ، ولیکن هنوز تکنیک کلاژ یا چسباندن تکه های عکس و اشیاء در دنیا وجود دارد و حتی نمایشگاه هایی از این آثار همیشه وجود دارد.طراحی و ویرایش تصاویر و فتومونتاژ با فتوشاپ یکی از لذت های بزرگ زندگی من هست ، توی دوران دبیرستان که بودم توی آلبوم عکس دوران بچگی خودم عکس هایی رو دارم که با قیچی افراد رو از داخل صحنه های دیگه درمیاوردم و کنار هم در یک صحنه مشترک با چسب قطره ای می چسبوندم از جمله عکس های مختلفی از خودم رو حتی سیر بزرگ شدنم رو و هنوز این عکس ها رو دارم. بعدها که با فتوشاپ آشنا شدم ، عاشقانه این کار رو با کامپیوتر انجام میدم. به قطع پیشرفت همیشگی تکنولوژی ، رشد و تعالی در هنر رو باعث شده و میشه و موجبات اجرا و انجام بهتر و مکانیزه تر و راحت تر را فراهم میکند.

تکنیک فتومونتاژ که "یک عبارت فرانسوی ست" با این تلفظ : photomontage ، در واقع نوعی تکه چسبانی با عکس است. گاه، عکس‌های مختلف را چنان دقیق به هم مربوط می‌کنند که گویی عکسی به‌طور عادی با دوربین گرفته شده‌است. گاهی از عکس ترکیبی نیز عکاسی می‌شود تا عکس نهایی یکدستی حاصل آید. تکنیک مشابهی نیز در نرم‌افزارهای ویرایش عکس بکارگرفته می‌شود.در تکنیک فتومونتاژ، با استفاده از ابزارهای مختلف که نرم‌افزارهایی نظیر فتوشاپ دارای آن هستند و ترکیب و سوارکردن تصاویر روی هم و نورپردازی دقیق آن‌ها، تصاویری واقعی و طبیعی ساخته می‌شود. قبل از رواج پیدا کردن این سبک طراحی (فتومونتاژ) ، برای ایجاد هرچیزی که در ذهنمان بود لازم داشتیم کلی هزینه دکور و تجهیزات و گریم به همراه نورپردازی های سنگین انجام دهیم، که هزینه های مالی و زمانی زیادی رو می گرفت . با شکل گیری این سبک و با کمک نرم افزار فتوشاپ ، فتومونتاژ شکل تازه ای به خودش گرفت که امروزه حرفه ای ترین پوستر های تبلیغاتی ، پوستر فیلم های سینمایی و تصاویر هنری ( مخصوصا در بازار داغ NFT ) و ده ها کاربرد دیگر ، همگی از کاربرد های این سبک فوق العاده جذاب هست .

طی قرن بیستم، فتومونتاژ نقش مهمی در هنرهای زیبا و هنرهای تجاری بر عهده داشت. ترکیب برش تصاویر و کنار هم گذاشتن آنها، در مدت زمان کمی که از اختراع عکاسی می گذشت، در 1830م. می‌توانست به دست یک گرافیست حرفه‌ای یا آماتور انجام شود. اما قرن گذشته با کنار هم نهادن خلاقانه تصاویر، اهمیت عکس‌های تکه تکه شده را نشان داد، که به استفاده عمودی این تکنیک منجر شد. برای مثال: در جنگ جهانی اول سربازان با کنار هم قرار دادن تصاویر برای خانواده هایشان کارت‌های یادگاری درست می‌کردند. پیامدهای فتومونتاژ در آغاز قرن بیستم به سرعت از تجربه‌های هنری اولیه به گرافیک متداول ارتباطی، گسترش یافت. البته در ابتدا همچون فعالیت‌های آوانگارد، مورد اعتراض قرار گرفت. در این باره از سوی رائول هاوسمان، هنرمند دادائیست، توضحاتی داده شد. او در بیانیه دادا نوشت:« من نیز به نامی برای این تکنیک نیاز داشتم و به همراه گئورگه گروتس، جان هارتفیلد، یوهانس بادر و هانا هش، بر آن شدیم که این فن را فتومونتاژ بنامیم. این اصطلاح، تنفر ما را از ایفای نقش هنرمند خود را شکل یک مهندس تصور کردن، بیان می‌کرد.

بنابراین ما خواستار کارکرد کلی بودیم. ما می خواستیم بسازیم،می خواستیم ساختار اصلی کارمان را گرد آوریم.» ( برگردان داون ادس از کتاب «فتومونتاژ»، انتشارات تیمس و هادسن، لندن، 1976م.) ابداع فتومونتاژ به صورتی که پیش از این توصیف شد، حاکی از دگرگونی بنیادین در تفکرات بود، که این دگرگونی ریشه‌ای سنتی داشت. چنانچه در نظر داشته باشیم که هاوسمان این مطالب را در دوران جنگ جهانی اول نوشته است، اهمیت آن چند برابر می‌شود. در توصیف او، فتومونتاژ ضمیمه‌ای بر کلاژ است که کنار هم چسباندن تصاویر عادی برای به وجود آوردن یک واقعیت مصور می‌باشد، همان گونه که پیکاسو، براک و دیگر هنرمندان کوبیسم پیش از 1914م. آن را تجربه کردند. در سال 1918م. زمانی که بنیان اروپا پس از جنگ ار هم گسیخه بود، هنرمندان زیادی طرفدار انقلاب هنری و سیاسی بودند و می خواستند خو را با طبقه کارگر هم ردیف کنند. در این شرایط فتومونتاژ که با ماشینی شدن تصاویر ایجاد شد، به عنوان راهی که صنعت را وارد دنیای هنر می نمود،شایسته تر از کلاژ شمرده شد. در ابتدا با عنوان پوچ کردن تصاویر رد شد، در حالی که فتومونتاژهای زیادی به سبک دادائیسم برای ایجاد تأثیری جدی در برخورد با جنگ خلق شدند. بی عدالتی، آشوب عمومی، فمینیسم و دگرگونی سیاسی موضوع‌هایی بودند که در آثار هانا هش مورد توجه قرار گرفتند. این هنرمند مانند هاوسمان با فالیت دادا در برلین مطرح شد. پس از دوره نخستین تجربیات دادائیسم، فتومونتاژ برای ساخت تصاویر روشنفکرانه به منظوره نشان دادن آرمانگرایی اجتماعی به کار رفت. به ویژه در انقلاب اتحاد شوروی سابق، برای دوری از زبان هنری گذشته که در گمان آن‌ها در کنش با روسیه تزاری آلوده شده بود، طراحان اتحاد، مانند گوستاو کلوتسیس، ال لیسیتزکی و الکساندر رادچنکو به فتومونتاژ روی آوردند.

کُلاژ یا چسبانه‌کاری Collage

کُلاژ یا چسبانه‌کاری به زبان فرانسوی: Collage ، از ریشهٔ coller به معنای چسباندن) نام تکنیکی در هنرهای بصری و نیز نام اثر هنریِ ساخته شده به وسیلهٔ این تکنیک است. در این روش مواد و چیزهای گوناگونی مانند تکه‌های روزنامه، کاغذهای رنگی، مقوا، پارچه، عکس، اشیای دورریختنی و جز اینها را بر روی یک سطح صاف مانند بوم، تخته یا مقوا می‌چسبانند تا یک ترکیب جدید به وجود آورند. گاهی نیز با طراحی یا نقاشی آن را تکمیل می‌کنند. تکنیک چسباندن عکس یا تکه‌های عکس برای ایجاد یک ترکیب جدید فوتوکلاژ یا فتومونتاژ نامیده می‌شود. انواعی از تکه‌چسبانی هم وجود دارد که شامل مواد دارای حجم مانند تکه‌های چوب، ظروف شکسته، دکمه، پیچ و مهره یا هرچیز سه‌بعدی دیگر بر روی یک سطح می‌شود. اصطلاح «کلاژ» را اول بار نقاشان سبک کوبیسم ژرژ براک و پابلو پیکاسو در آغاز قرن بیستم ابداع کردند. پس از آن نقاشان کوبیست، دادائیست و سوررئالیست این تکنیک را به کار می‌گرفتند. هانری ماتیس، کازیمیر ماله‌ویچ، دیوید هاکنی و بسیاری هنرمندان دیگر نیز آثاری را با این روش خلق کرده‌اند. این تکنیک ابتدا در زمان اختراع کاغذ در چین در حدود سال ۲۰۰ پیش از میلاد به کار رفته‌است. اما تا قرن دهم میلادی که توسط خوشنویسان ژاپنی به کار گرفته شد، عدهٔ زیادی از مردم از آن استفاده نمی‌کردند. تکه‌چسبانی در قرن سیزدهم میلادی به اروپای قرون وسطا رسید. ورقه‌های طلا در کلیساهای سبک گوتیک قرن پانزده و شانزده به کار گرفته شدند. سنگهای قیمتی و فلزات گرانبها در ساخت تصاویر مذهبی، شمایلها و نیز نشانها (نقوش پرچمی) استفاده شدند. یک مثال قرن هجدهمی از تکه‌چسبانی را می‌توان در کارهای هنرمند بریتانیایی ماری دیلِینی دید. در قرن نوزدهم روشهای تکه‌چسبانی همچنین در ساخت یادگاریهایی مانند آلبوم عکس و نیز کتابها به کار گرفته شد. بسیاری آغاز به‌کارگیری تکه‌چسبانی را به پیکاسو و براک در سال ۱۹۱۲ نسبت داده‌اند، با وجود این با توجه به فوتوکلاژهای دوره ویکتوریا، می‌توان گفت که روشهای تکه‌چسبانی در اوایل دههٔ شصت قرن نوزدهم میلادی مورد استفاده بوده‌است. البته بسیاری افراد این دسته از کارها را تنها به عنوان یادگاری و سرگرمی می‌شناسند.

کُلاژ و نوگرایی

پیشینهٔ تکه‌چسبانی یا کُلاژ را می‌توان تا صدها سال پیش دنبال کرد، اما ظهور دوبارهٔ این تکنیک به عنوان یک فرم هنری جدید در اوایل قرن بیستم میلادی اتفاق افتاد و به یکی از تکنیکهای محبوب هنرمندان نوگرا تبدیل شد. برخی صاحب‌نظران هنر بر این عقیده‌اند که باوجود استفادهٔ روشهای کلاژمانند تا پیش از قرن بیستم، تکه‌چسبانی به واقع تا سالهای پس از ۱۹۰۰ و همزمان با نخستین مراحل نوگرایی (مدرنیسم) شکل نگرفت. به عنوان مثال، براساس واژه‌نامهٔ آنلاین موزه گوگنهایم نیویورک، تکه‌چسبانی یک مفهوم هنری وابسته به آغاز پدیدهٔ مدرنیسم و مستلزم چیزی بسیار بیشتر از صرف چسباندن چیزی بر روی چیز دیگر است. تکه‌های چسبانده‌شده‌ای که براک و پیکاسو بر روی بومهای خود اضافه کردند، نگاهی تازه را به نقاشی مطرح می‌کنند، هنگامی که این تکه‌ها «با مسطح بودن صفحهٔ نقاشی در تضاد قرار می‌گیرند.» در این دیدگاه کلاژ بخشی از روندِ روشمند بررسی مجدد رابطهٔ میان نقاشی و مجسمه‌سازی است و این کارهای جدید (بنا بر مقالهٔ گوگنهایم) «به هر یک از این دو رسانه بخشهایی از ویژگیهای دیگری را می‌بخشند.» علاوه بر این، این تکه‌های روزنامهٔ چسبانده‌شده پاره‌هایی از مفاهیم بیرونی را به این رویارویی می‌افزایند: "اشاره‌هایی به رویدادهای جاری مانند جنگ‌های بالکان یا به فرهنگ رایج، که محتوای هنر آنان را غنی‌تر می‌کند." این همجواریِ نشانه‌ها موضوعی اساسی در ایده‌ای بود که در پسِ تکنیک تکه‌چسبانی قرار داشت: "تأکید بر مفهوم و روند کار به جای محصول نهایی، کلاژ یک ناهمگونی را به وسیلهٔ چیزهایی معمولی به یک هم‌آمیزی معنادار تبدیل کرده‌است."

تکنیک فتومونتاژ با جادوی فتوشاپ

نرم‌افزار ادوبی فتوشاپ یکی از بهترین و به تعریفی دیگر بهترین نرم‌افزار برای این هنر است ، در واقع میتوان گفت یکی از ویژگی‌های مهم، که فتوشاپ برای آن ساخته شده‌است همین فتومونتاژ است این نرم‌افزار قدرت باور نکردنی به فتومونتاژ داده است که فرد حتی نمی‌تواند تفاوت بین واقعی و ساختگی را تشخیص دهد . اگر بخواهیم نگاهی کوتاه ولی مهم به بحث فنی و تخصصی فتومونتاژ در نرم‌افزار قدرتمند فتوشاپ بپردازیم این است که در فتوشاپ ما میتوانیم میزان نور تصویر که به اصطلاح انگلیسی (shadow , mid tone , highlight ) اشاره کرد .

Shadow : در زبان انگلیسی به معنای سایه است که در ادیت عکس و اینکه سوژه مورد نظر را از نظر سایه با تصویر یکسان کند نقش بسیار بزرگی دارد فرض کنید میخواهیم در عکسd که از یک آشپزخانه است یک چاقو یا به‌طور مثال ظرفی را به عکس اضافه کنیم حالی اگر خود این ظرف از سایه محروم باشد عکس بسیار غیرواقعی به نظر میرسد از آن گذشته مسیر تابش نور که در مثال آشپزخانه ، لامپ است میبینیم که باید مسیر نور آن هم بر روی آن ظرف اعمال شود.

Mid tone : در انگلیسی به معنای خاکستری که اگر بخواهیم دقیق تر به تعریف آن بپردازیم به حد وسط روشنایی مطلق یا 100% تا سیاهی مطلق به این بین که رنگ خاکستری را تشکیل می‌دهد که میتوان گفت بیشتر تصویر را در بر می‌گیرد.

Highlight : به‌طور خلاصه روشنایی ، نور و هرچیز که نور زیادی دارد در تصویر ما highlight نامیده می‌شود باید دقت کرد که ما نباید در تصویر خود نور 100% و مطلق داشته باشیم زیرا این بدین معنا است که به اصطلاح میگوییم عکس سوخته است.

در واقع فتوشاپ یک ویرایشگر گرافیک شطرنجی است (برعکس ایلوستریتور که یک ویرایشگر بُرداری ست) که توسط شرکت ادوبی برای سیستم عامل‌ های ویندوز و مک‌اواس گسترش می‌یابد. این نرم‌افزار به‌طور رسمی در سال ۱۹۸۸ توسط توماس و جان نول ساخته شد. از آن زمان تاکنون قابلیت‌ها و ابزارهای زیادی به این نرم‌افزار افزوده شده‌است. نام فتوشاپ تبدیل به یک نشان تجاری عام و همچنین یک فعل به عنوان فتوشاپینگ (photoshopping) به معنای فتوشاپ کردن نیز شده‌است. فتوشاپ می‌تواند تصاویر گرافیکی شطرنجی (raster) را ایجاد یا ویرایش کند و همچنین از مدل‌های رنگی آرجی‌بی، سی‌ام‌وای‌کی، ال‌ای‌بی و Duotone پشتیبانی می‌کند. قالب پرونده PSD و PSB مخصوص پروژه‌های فتوشاپ هستند. علاوه بر ویرایش گرافیک شطرنجی، فتوشاپ توانایی‌های اندکی در ویرایش و رندر گرافیک برداری مانند گرافیک رایانه‌ای سه‌بعدی را دارد. فتوشاپ برای ایجاد، ترکیب، ویرایش تصاویر، بازسازی، روتوش، مَسک، موکاپ و اینفوگرافی پوسترهای تبلیغاتی، کارت ویزیت، نشان‌واره، بنرها، سربرگ‌ها، رابط گرافیکی نرم‌افزارها، جلد کتاب و محیط‌های گرافیکی سایت‌ها به کار می‌رود. کار اصلی این نرم‌افزار، تدوین و ویرایش عکس است که می‌توان با امکانات موجود ، در عکس‌ها تغییرات بسیار زیاد و متنوعی را به وجود آورد. فتوشاپ برای سیستم‌عامل ویندوز و مکینتاش تولید شده‌ است. هم‌چنین نگارش‌ های گوناگون این نرم‌افزار تا نگارش دهم، در سیستم‌عامل لینوکس نیز با کمک ابزارهای میانه (مانند کراس‌اوور) قابل استفاده‌است. آخرین نسخهٔ رسمی پایدار این نرم‌افزار نسخهٔ بیست و سوم است که در اواخر ۲۰۲۱ منتشر شد و با اسم ادوبی فتوشاپ ۲۰۲۲ شناخته می‌شود. (سی‌اس مخفف عبارت Creative Suite است و به معنای برنامهٔ خلاق است). فتوشاپ به کاربرانش این امکان را می‌دهد تا با افزودن امکانات جانبی اعم از انواع افزونه امکانات آن را گسترش دهند. کلمهٔ CC مخفف Creative Cloud است و به معنای ابر خلاق می‌باشد.

تاریخچه

ċگلن نول (Glenn Knoll) یک استاد دانشگاه بود و به دلیل علاقه‌اش به عکاسی، یک تاریک‌خانه و یک رایانه شخصی که آن زمان تازه اختراع شده بود، در خانه فراهود. توماس نول (Thomas Knoll) فردی علاقه‌مند به گرافیک بود. پدر وی فردی علاقه‌مند به عکاسی بود و در خانه خود یک تاریک خانه داشت. توماس همانند پدرش به عکاسی علاقه داشت و در دوران دبیرستان برای سرگرمی به عکاسی می‌پرداخت و سپس با دانشی که از پدرش در این زمینه بدست آورده بود به چاپ عکس‌های سیاه و سفید و رنگی همچنین تنظیم کنتراست و متعادل کردن رنگ آن‌ها می‌پرداخت. در آن زمان اوایل ظهور رایانه‌های شخصی، توماس نول و برادرش جان نول علاقه زیادی به این اختراع داشتند. او در دوران دانشگاه خود یک مکینتاش پلاس گرفته بود تا به وسیله آن به ویرایش عکس‌های پایان‌نامه اش بپردازد.

توماس در سال ۱۹۸۷، یک دانشجوی دکترا در دانشگاه میشیگان در ایالت میشیگان بود. اما به دلیل نبود امکانات مورد نیازش در اپل مکینتاش پلاس، خودش دست به کار می‌شود و چند برنامه می‌نویسد تا کارهای مورد نیازش را انجام دهد. موفق به نشان دادن تصاویر سیاه و سفید در صفحه نمایش ۱ بیتی سیاه و سفید شد. جان نول (John Knoll)، برادر توماس بیشتر علاقمند به برنامه‌نویسی بوده‌است و با رایانه شخصی اش که سیستم عامل مکینتاش داشته به برنامه‌نویسی می‌پرداخته‌است. جان نول با دیدن برنامه برادرش توجهش به آن جلب شده و به او پیشنهاد می‌دهد که روی برنامه کار کرده و گسترشش دهد تا با برنامه اش تصاویر دیجیتالی تولید کند. توماس به مدت شش ماه درس‌های خود را کنار گذاشت تا به همراه برادرش روی نرم‌افزار کار کند. همین‌طور جان ایده‌های مختلف دیگری را نیز به برادرش می‌داد تا به قابلیت‌های برنامه اضافه کند مانند ذخیره‌سازی عکس با فرمت‌های مختلف یا تغییر مقدار شفافیت عکس‌ها، پس از چند ماه برنامه‌نویسی بر روی برنامه و اضافه کردن این ایده‌های ساده باعث به وجود آمدن نرم‌افزاری قدرتمند به نام فتوشاپ شدند.

جان نول که مسئول بخش جلوه‌های ویژه برای سبک صنعتی و سحر و جادو در فیلم جنگ ستارگان یک بود آن را به عنوان یک برنامه ویرایش تصویر کاملاً توسعه یافته معرفی کرد. از این رو آن را به "ImagePro" نامگذاری کردند اما این نام قبلاً بر روی نرم‌افزاری دیگر انتخاب شده بود. سپس در سال ۱۹۸۸، برادران نول شروع به فروش عکس و نرم‌افزار تجاری با شرکت Barneyscan Corp کردند و بعد توماس نام نرم‌افزار را به «فتوشاپ» تغییردادند تا اولین نسخه از این نرم‌افزار را با نام فتوشاپ در کنار اسکنرهای این شرکت به فروش برسانند. با کامل شدن و کاربردی بودن برنامه در سال ۱۹۸۸، جان به توماس پیشنهاد تجاری سازی اش را می‌دهد. توماس زیاد مطمئن نبود که بتوانند برنامه را بفروشند اما جان برادرش را قانع می‌کند و به او این اطمینان را می‌دهد که می‌توانند برنامه را بفروشند. او در آن زمان مشغول به بازاریابی در شرکت سیلیکون ولی بوده و همین‌طور مطالبی در مورد یک نرم‌افزار ویرایشگر دیگر خوانده بود که تمامی این دلایل باعث شدند بیشتر به فکر فروش برنامه خودشان باشد.

در این مدت، جان به سیلیکون ولی (Silicon Valley) رفت و پیش نمایشی از برنامه را به مهندسان شرکت اپل و راسل براون (Russell Brown)، مدیر هنری شرکت ادوبی نشان داد. جان در کالیفرنیا روی پلاگین‌ها کار کرد و توماس در اَن آربر واقع در میشیگان ماند تا کدها را بنویسد. هر دو پیش نمایش موفقیت‌آمیز بودند و شرکت ادوبی تصمیم گرفت مجوز توزیع آن را در سپتامبر ۱۹۸۸ خریداری کند. در سپتامبر سال ۱۹۸۸، یک قرارداد بین برادران نول و شرکت ادوبی امضا شد. و با امضا کردن قراردادی بین هر دو طرف شرکت ادوبی حق پخش نرم‌افزار فتوشاپ را خرید و این آغاز ارائه فتوشاپ توسط شرکت ادوبی شد و تمام حقوق فتوشاپ به ادوبی فروخته شد. در نسخه‌های پیشین، این نرم‌افزار همراه با نرم‌افزار دیگری به نام ادوبی ایمیج‌ردی نصب می‌شد که روی آماده‌سازی تصاویر برای وب تمرکز داشت. تنظیم دقیق فرمت، کیفیت، فشرده‌سازی تصاویر و انیمیشن در فرمت گیف از امکانات این برنامه بودند. بعد از خرید شرکت ماکرومدیا توسط ادوبی و اضافه شدن برنامه فایرورکس بسته‌های نرم‌افزاری ادوبی، اکثر امکانات این برنامه با فتوشاپ ادغام شدند.

پیشرفت هنر وتکنولوژی

پس از ساخت و توسعه نرم‌افزار قدرتمند فتوشاپ این نرم‌افزار در میان مردم محبوب شناخته شد. اما در ابتدا شروع کار، این نرم‌افزار رنگ و ابزارهای کاملی نداشت و در بعضی از به‌روزرسانی‌ها به دلیل مشکلات نرم‌افزار (در برنامه‌نویسی) مخاطبان ناراضی بودند و سعی می‌کردند از نسخه‌های پیشین استفاده کنند تا نسخه پایدار و جدیدی با امکانات بیشتر فرا برسد. برای مثال مشکل در خروجی گرفتن عکس، فرمت‌های محدود و… اما امروزه شاهد این هستیم که این محصول قدرتمند شرکت ادوبی برترین نرم‌افزار در زمینهٔ ویرایش عکس به‌شمار می‌آید؛ بااین‌حال با کامل شدن امکانات، دستیابی به خواسته‌ها از یک عکس بیشتر می‌شود و در همین بین هنرها، سبک‌ها و شغل‌های زیادی به وجود آمده‌اند که البته امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند، مانند فتومونتاژ، فاین آرت، تایپوگرافی، سایه زنی و … اگر بخواهیم به‌طور علمی و در حیطه رشته گرافیک صحبت کنیم باید بگوییم که همه کسانی که با گرافیک کامپیوتری سرو کار دارند، به نوعی محتاج این نرم‌افزار هستند. فتوشاپ ابزاری ست برای همه کسانی که در رایانه با گرافیک ثابت و حتی متحرک سرو کار دارند. گرافیست‌ها، ناشرین کتب و مجلات، چاپخانه‌ها، شرکت‌های تبلیغاتی، طراحان سایت، عکاس‌ها، نقاشان هنری طراحان نرم‌افزارها، انیمیشن سازها و …. به فتوشاپ احتیاج دارند. از دید گرافیکی نرم‌افزار فتوشاپ توانایی کار با چندین نمونه رنگی را دارد، که عبارت‌اند از نمونه‌های رنگی آرجی‌بی (RGB)، ال‌ای‌بی (LAB)، سی‌ام‌وای‌کی (CMYK)، سیاه‌وسفید و غیره.

پسوندها | قابلیت های تخصصی فتوشاپ

فتوشاپ قادر به خواندن و نوشتن پرونده‌های تصویری در قالب‌هایی از قبیل TIFF ,GIF ,JPEG ,PNG, PDF, JPG، دایکام و غیره‌است. همچنین فرمت اختصاصی این نرم‌افزار پی‌اس‌دی (به انگلیسی: PSD) نام دارد (مخفف Photoshop Document یا سند فتوشاپ). پی اس دی یک تصویر همراه با بسیاری از ویژگی‌ها آن مثل لایه‌ها، شفافیت، متن، کانال‌های آلفا و مسک‌هایی که بر روی لایه‌ها اعمال شده‌اند است. فرمت پی اس دی به کاربران فتوشاپ این امکان را می‌دهد که پروژه ویرایش شده خود را که به اتمام نرسیده در حافظه ذخیره کنند و بعداً در فرصتی مناسب دوباره بر روی آن پروژه کار کنند. در یک فایل لایه باز شما می‌توانید اجزا مختلف تصویر را جابجا کرده و در آن‌ها تغییر ایجاد کنید.فرمت پی اس دی در فتوشاپ توانایی ذخیره حداکثر پرونده با حجم دو گیگابایت و مقدار 30000X30000 پیکسل را دارد. فرمت پی اس بی PSB (Large Document Format) توانایی ذخیره پرونده با حجم بیشتر از دو گیگابایت و مقدار بیشتراز 30000X30000 پیکسل را دارد. فایل‌های PSB همانند فایل‌های PSD امکان ذخیره به صورت لایه باز را دارند با این تفاوت که ابعاد تصاویری که در آن‌ها می‌تواند ذخیره شود بسیار بزرگ‌تر می‌باشد. بیشتر پسوند PSB برای کارهای سنگین و بزرگ مانند طراحی بیلبورد که کار سنگینی برای یک طراح می‌باشد را شامل می‌شود. فایل‌های PSB توانایی تغییر به Tiff برای امور چاپی و استفاده در دیگر نرم‌افزارها را برخوردارند. نسخه‌های قبل از CS فتوشاپ قادر به باز کردن این فرمت نیستند. اسناد cloud با پسوند جدید psdc (مخفف Photoshop Document Cloud یا سند ابری فتوشاپ) ذخیره می‌شوند.

ارتباط فتوشاپ با نرم‌افزارهای دیگر | فتوشاپ و ایلوستریتور

می‌توان پرونده‌های PSD, PSB و psdc را در سایر نرم‌افزارهای شرکت ادوبی مانند: بریج، لایتروم، این‌دیزاین و ایلوستریتور و… استفاده نمود. تفاوت اساسی میان فتوشاپ و ایلوستریتور در نوع ویرایش آن‌ها است. فتوشاپ یک ویرایشگر گرافیک شطرنجی (Raster graphics editor) است اما ایلوستریتور یک ویرایشگر گرافیک برداری (Vector graphics editor) است. ایلوستریتور که یک نرم‌افزار برداری است و از ریاضیات برای محاسبات خود پیروی می‌کند، برعکس فتوشاپ نرم‌افزاری پیکسلی است و محاسبات آن بر اساس پیکسل‌ها محاسبه می‌شود.از آنجایی که تصاویر از نظر تکنیکی حاصل یک سری فرمول هستند، می‌توانید بدون نگرانی آنها را بزرگ و کوچک کنید و حرکت و تغییر سایز دهید. برنامه اتوماتیک فرمولها را دوباره محاسبه کرده و تصویر نهایی را بدون هیچگونه افت کیفیتی نمایش می‌دهد. فتوشاپ برای ویرایش تصاویر و عکس‌های گرفته شده با دوربین است. در حالی که ایلاستریتور برای تصویرسازی و طراحی شکل‌های انتزاعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. قابلیت غیرمخرب Smart Object فتوشاپ نیز می‌تواند اشکال وکتوری پیچیده‌ای را وارد کند.

اگرچه در ابتدا فتوشاپ برای ویرایش عکس‌ها جهت چاپ روی کاغذ طراحی شده بود، اما به خاطر تنوع ابزارهایی که در اختیار کاربر می‌گذارد، از فتوشاپ به‌طور فزاینده‌ای برای تولید و ویرایش عکس‌ها در فرمت‌های دیجیتال (به خصوص برای استفاده در وب) استفاده می‌شود. فتوشاپ همچنین با دیگر نرم‌افزارهای شرکت ادوبی برای ویرایش و ساخت انیمیشن و لوح‌های فشرده ارتباط قوی دارد. فایل‌ها در فرمت اختصاصی فتوشاپ پی‌اس‌دی می‌توانند به نرم‌افزارهای دیگر از قبیل ادوبی ایمیج‌ردی، ادوبی ایلاستریتور، ادوبی پریمیر پرو، ادوبی افتر افکتس و ادوبی مدیا انکودر صادر شوند و بالعکس، از آن‌ها به فتوشاپ وارد شوند. برای مثال، فتوشاپ CS (نسخه ۹) از ساخت منو و دکمه‌هایی برای دی‌وی‌دی حمایت می‌کند (که بعداً در نرم‌افزار ادوبی مدیا انکودر مورد استفاده قرار می‌گیرند).در نسخه‌های پیشین، این نرم‌افزار همراه با نرم‌افزار دیگری به نام ادوبی ایمیج‌ردی نصب می‌شد که روی آماده‌سازی تصاویر برای وب تمرکز داشت. تنظیم دقیق فرمت، کیفیت، فشرده‌سازی تصاویر و انیمیشن در فرمت گیف از امکانات این برنامه بودند. بعد از خرید شرکت مکرومدیا توسط ادوبی و اضافه شدن برنامه فایرورکس بسته‌های نرم‌افزاری ادوبی، اکثر امکانات این برنامه با فتوشاپ ادغام شدند. از دید گرافیکی نرم‌افزار فتوشاپ توانایی کار با چندین نمونه رنگی را دارد؛ که عبارت‌اند از نمونه‌های رنگی آرجی‌بی، ال‌ای‌بی، سی‌ام‌وای‌کی، سیاه و سفید و غیره. فتوشاپ با ابزار براش و استفاده از رنگ شما را قادر به تولید تصاویر حرفه ای و رؤیایی می‌کند، با تولید براش‌های حرفه ای و مختلف می‌توانید تقارن و زیبایی را به تصاویرتان ببخشید. فتوشاپ قادر به خواندن و نوشتن پرونده‌های تصویری در قالب‌هایی از قبیل تیف TIFF، گیف GIF, جی‌پی ای ی JPEG، پی ان جی PNG و غیره‌است. هم‌چنین فرمت اختصاصی این نرم‌افزار پی‌اس‌دی (به انگلیسی: PSD) نام دارد (مخفف Photoshop Document یا سند فتوشاپ). شهرت فتوشاپ سبب شده است تا فرمت PSD به صورت گسترده توسط برخی نرم‌افزارهای مشابه مانند GIMP و همچین برخی از سایر نرم افزار های شرکت ادوبی مانند ادوبی افترافکتس و ادوبی ایلاستریتور [۱۹] پشتیبانی شود. فرمت PSB نسخه جدیدتری از فرمت قبلی است که برای فایل‌هایی با اندازه بیشتر از ۲ گیگابایت طراحی شده‌است. از جمله قابلیت‌های اضافه شده در آخرین ورژن‌های منتشر شده از نسخه cc می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: -

↵- تمپلت‌های آماده برای طراحی برای انواع تخصص‌ها (وبسایت، اپلیکیشن و…)
↵- قابلیت ذخیره کردن سریعتر از استس‌های یک پروژه از بخش لایه ها
↵- اضافه شدن جستجوی سریع بین لایه‌ها، افکت‌ها، پنل تنظیمات جدید، بهبود کارایی شیفت، انتخاب سوژه با یک کلیک، نمونه‌گیری افزایشی هوشمند، حذف لرزش دست در عکس‌ها، گوشه‌های متنوع برای اشکال، پشتیبانی بهبود یافته از Smart Objectها، تولید کدهای CSS برای طراحی عناصر وب (بهبود یافته) و…

↵- بخش جذابی که در ورژنهای اخیر بیشتر به چشم می‌خورد قابلیت سلکت سریع و آسان در زیر مجموعه سابجکت سلکت است که باعث سرعت بیشتر کار بر روی تصاویر می‌شود.

فتوشاپ ابزاری بسیار قدرتمند در تشخیص رنگ‌ها و تغییر ساده تصاویر بر اساس نور است.

هوش مصنوعی فتوشاپ

چندسالی هست که قابلیت‌های ویژه ای به فتوشاپ اضافه شده‌است. به عنوان مثال Content - Aware به ما کمک می‌کند تا با کمک هوش مصنوعی فتوشاپ، شیئی را در تصویر حذف کنیم یا بخشی از تصویر که وجود ندارد را بسازیم. یا قابلیت Object Selection که با یک کلیک، سوژه مورد نظر ما را در تصویر انتخاب می‌کند و دیگر نیاز به دوربری تصاویر وجود ندارد.