استودیوی فیلم یا Film studio ، یک شرکت بزرگ سرگرمی و فیلم سازی است که دارای امکانات اختصاصی استودیو خصوصی خود یا امکانات مورد استفاده برای ساخت فیلم است که توسط شرکت تولیدی مورد استفاده قرار میگیرد. اکثریت این نوع شرکتهای صنایع سرگرمی هرگز تجهزات خود را کامل در اختیار ندارند، اما فضای اجاره ای را از شرکتهای دیگر دریافت کردهاند. بزرگترین استودیوی فیلمسازی جهان راموجی فیلم سیتی در حیدرآباد (هند) است.یک استودیوی بزرگ فیلم میتواند تهیهکننده یا توزیعکننده فیلم باشد. فیلمهای این استودیوها معمولاً سهم زیادی را در باکسآفیس ازآن خود میکند و دفتر مرکزی آنان معمولاً در هالیوود قرار دارد.
باکس آفیس Box office
گیشه یا باکس آفیس Box office یک مکان است برای فروش بلیط. معمولاً شکل ظاهری آنها چیزی شبیه به کیوسک است، کوچک و شخص فروشنده از داخل و از طریق قسمتی مشخص در جلو، بلیط را به مشتریان عرضه میکند. در عرصه فیلم، واژه باکسآفیس معنای میزان فروش را نیز به خود میگیرد.این اصطلاح امروزه بیشتر در صنعت فیلمسازی و برای نشان دادن میزان فروش و موفقیت فیلمهای روی پرده بهکار میرود. این آمار با شمارش تعداد بلیتهای فروخته شده و بررسی میزان درآمدزایی فیلمها محاسبه میگردد و برای فیلمسازان و تهیهکنندگان و حتی هواداران فیلمها حائز اهمیت است. ریشه کلمه باکس آفیس از باکس که در واقع صندلیهایی رزرو شده در سینماها بود میآید. واژهٔ باکس آفیس کاربرد ویژه و عامتری در صنعت فیلمسازی دارد. درحالیکه بسیاری از منتقدین صنعت فیلمسازی از تمرکز فیلمها بر پولسازی گلایه میکنند اما میزان موفقیت و فروش فیلم در گیشه برای ادامهٔ کار فیلمساز و عوامل فیلم حیاتی است. وبسایتهای متعدد آمار باکس آفیس را به شیوههای مختلف ارائه میکنند که از میان آنها میتوان به باکس آفیس موجو اشاره کرد. برای تعیین درآمدزایی فیلم مقایسهٔ میزان فروش فیلم با بودجه و هزینههای ساخت کافی نیست، به این خاطر که سینماها نیمی از پول فروش بلیتها را برای خود نگه میدارند. البته این میزان بسته به نوع فیلم میتواند متفاوت باشد. در این میان پخشکنندهٔ فیلم نیز درصدی از فروش فیلم را برای خود برمیدارد. در وبسایت باکس آفیس موجو فروش فیلمها براساس فروش داخلی که میزان فروش فیلم در آمریکا و کانادا را شامل میشود و فروش خارجی که فروش فیلم در باقی جاهای جهان را نشان میدهد، طبقهبندی میشود. فروش هفتگی در این سایت به معنای فروش فیلم از جمعه تا پنجشنبهٔ هر هفته است و فروش آخر هفته نیز به فروش فیلم از جمعه تا یکشنبه هر هفته اطلاق میشود. اولین آخرهفتهٔ اکران نیز اصطلاح رایجی است که به میزان فروش فیلم در اولین هفتهٔ فروش اطلاق میشود.تعداد سالنهای نمایش اصطلاح رایج دیگری است که تعداد سالنهای اختصاص یافته برای نمایش فیلم را گزارش میدهد. از آنجایی که هر سینما میتواند چندین سالن نمایش داشته باشد اصطلاح تعداد سالن با تعداد سینما در آمار فروش با هم فرق میکنند.
گریزی به مفهوم استودیو و کارکرد آن
یک استودیو | Studio اتاق کاری یک هنرمند یا یک استادکار یا یک عبارت برای هنرمند و گروهش است که در همان استودیو کار میکنند. این کارها میتواند در راستای معماری، نقاشی، سفالگری (سرامیک)، تندیسگری، خراطی، عکاسی، هنر گرافیک، فیلمسازی، خیاطی، پویانمایی، طراحی صنعتی، ساخت برنامه رادیو یا برنامه تلویزیونی یا موسیقی باشد. همچنین استودیو به محل کار رقاصها و رقصپردازی نیز گفته میشود. واژه استودیو از واژهٔ ایتالیایی studio از کلمهٔ لاتینِ studium از ریشهٔ studere به معنی مطالعه یا شوق و ذوق گرفته شدهاست. عبارت فرانسوی استودیو، آتلیه، علاوهبر معانی فوق، به معنی اتاق کار طراح مُد نیز بهکار میرود. همچنین آتلیه بهعنوان خانهٔ کیمیاگر یا جادوگر نیز کاربرد دارد. گاهی نیز استودیو به صورت استُدیو نوشته و تلفظ میگردد.
استودیوهای تولید : استودیوهای تولید استودیوهایی هستند که بهعنوان مرکز تولید انواع هنر مورد استفاده قرار میگیرند. البته ممکن است که این تولیدات با اهداف مالی و تجاری نیز صورت گیرند. استودیوهای رادیویی و تلویزیونی جاییست که در آنها برنامهها، تبلیغات رادیویی و تلویزیونی ضبط میشوند تا بعدها مورد استفاده قرار بگیرند.
استودیو انیمیشن سازی : استودیوهای انیمیشن مانند استودیوهای فیلم میتوانند مکانی دارای تجهیزات تولید یا یک نهاد مالی باشند. در برخی موارد، بهویژه در انیمهسازی، سنتِ موجود در استودیو همچنان ادامه دارد؛ در آنها استادان برجسته بر کار تازهکاران و افراد سطح پایینتر نظارت میکنند. استودیوهای پویانمایی بهسرعت در حال رشد هستند و از میان آنها میتوان به استودیوهای قدیمی مانند والت دیزنی و نمونههای جدیدی مانند پیکسار اشاره کرد.
استودیو کامیکس : هنرمندان، بهویژه آنهایی که در زمینهٔ تولید کامیکس فعالیت دارند، هنوز استودیوهای کوچکی را برای کمک به کار تولید داستان مصور، کتاب کامیک یا رمان تصویری خود به استخدام درمیآورند. در اوایل تولید شخصیت دَن دِیر، فرانک همپسون تعدادی دستیار در استودیوی خود استخدام کرد که در کال تولید مجموعه به او کمک کنند.
اولین استودیوی بزرگ در جهان و بزرگترین استودیوی فیلم کنونی :
استودیو بابلسبرگ Filmstudio Babelsberg یک استودیو فیلمسازی در نزدیکی شهر برلین، آلمان است و اولین استودیوی فیلم در مقیاس بزرگ در جهان و پیشگام در هالیوود بود و هنوز هم هر ساله فیلمهایی را تولید میکند. این استودیو که در سال ۱۹۱۲ راهاندازی شده هماکنون دارای ۲۵٬۰۰۰ مترمربع مساحت میباشد و از بزرگترین استودیوهای سینمای اروپا محسوب میشود. لازم به ذکر است که در حال حاضر بزرگترین استودیوی فیلمسازی جهان به لحاظ مقیاس استودیوی راموجی فیلم سیتی در حیدرآباد (هند) است.
در حال حاضر ۵ استودیوی بزرگ فیلمسازی در جهان وجود دارد :
1) استودیوی کلمبیا پیکچرز Columbia Pictures
کلمبیا پیکچرز Columbia Pictures شرکت سازنده و پخشکننده فیلم در ایالات متحده آمریکا است. کلمبیا پیکچرز هماکنون بخشی از شرکت سونی پیکچرز است.کلمبیا پیکچرز از بزرگترین شرکتهای تولیدکننده فیلم در جهان و جزو هشت غول بزرگ فیلمسازی در دوران طلایی هالیوود بودهاست. این شرکت در سال ۱۹۱۹ و با نام کوهن-برانت-کوهن فیلم (Cohn-Brandt-Cohn Film) بنیاد شد و نخستین فیلم خود را در سال ۱۹۲۲ تولید کرد. در سال ۱۹۲۴ نام خود را به کلمبیا پیکچرز تغییر داد و دو سال بعد در میان عموم شناخته گشت. این شرکت در آغاز کار شمار کمی از بازیگران هالیوودی را در اختیار داشت؛ اما از سال ۱۹۲۰ این شرکت روند رو به رشد و موفقی را به کمک کارگردانی فرانک کاپرا آغاز نمود. با همکاری کاپرا و دیگران کلمبیا پیکچر خیلی زود به یکی از برجستهترین شرکتهای تولیدکننده فیلمهای کمدی سبک اسکروبال تبدیل شد. در سال ۱۹۳۰ این شرکت با ستارههایی همچون جین آرتور و کری گرانت همکاری کرد و در سال ۱۹۴۰ ریتا هیوورث به اصلیترین ستاره استودیوی کلمبیا پیکچرز تبدیل شد که این امر باعث افزایش چشمگیر موفقیت و دارایی کلمبیا پیکچرز در سال ۱۹۵۰ گشت.
شرکت سرگرمی سونی پیکچرز | Sony Pictures Entertainment Inc
شرکت سرگرمی سونی پیکچرز | Sony Pictures Entertainment Inc (که معمولاً بهعنوان سونی پیکچرز یا SPE شناخته میشود) یک شرکت چندرسانهای و سرگرمی چندملیتی آمریکایی است که هم توانایی تولید و هم پخش را دارد. این شرکت زیرمجموعهای از سونی انترتیمنت که خود زیرمجموعهٔ غول فناوری یعنی گروه سونی کورپوریشن است. مقر این شرکت در استودیوهای سونی پیکچرز واقع در کالور سیتی کالیفرنیا است. همچنین این شرکت بهعنوان یکی از پنج استودیوی بزرگ آمریکا فعالیت میکند. فروش آن در سال مالی ۲۰۲۰ (از آوریل ۲۰۲۰ تا مارس ۲۰۲۱) ۷٫۱۶ میلیارد دلار گزارش شده است.
این شرکت در سال ۲۰۰۲ تأسیس شد و معمولاً محصولات تهیه شده توسط این شرکت به وسیله کلمبیا پیکچرز توزیع میشود. اولین فیلم شاخص این شرکت، انیمیشن فصل شکار بود. انیمیشنهای مشهور دیگری همچون هتل ترانسیلوانیا، موج سواری، دزدان دریایی! گروهی از ناجورها، اسمورفها و قسمت اسمورفها ۲ و انیمیشن تحسین شده مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی که برنده جایزه اسکار شده نیز از محصولات سونی پیکچرز انیمیشن هستند. این استودیو کار خود را با انتشار انیمیشن فصل شکار در سال ۲۰۰۶ با بودجه ۸۵ میلیون دلاری شروع کرد. آنها توانستند در سال ۲۰۰۹ انیمیشن محبوب «ابری با احتمال بارش کوفته قلقلی» را منتشر و اقبال عمومی را به سمت خود جلب کنند. موفقیت این استودیو ادامه پیدا کرد و در سال ۲۰۱۱ با ساخت انیمیشن «اسمورفها» با بودجه ای حدود ۱۱۰ میلیون دلار فروش گیشهٔ ۵۶۳ میلیون دلاری داشته باشد که این رقم بیشترین میزان فروش کمپانی سونی است البته در بخش انیمیشن.
از دیگر آثار موفق این استودیو میتوان به سهگانه «هتل ترانسیلوانیا»، «ستاره»، «پرندگان خشمگین ۱» و «پرندگان خشمگین ۲» نام برد.
در ۱ سپتامر ۱۹۸۷، شرکت کوکاکولا اعلام کرد که قصد دارد دارایی های کلمبیا پیکچرز را که از سال ۱۹۸۲ در مالکیت آن بود، خارج کند. طبق این توافق، کوکاکولا، کلمبیا پیکچرز را به ترایاستار پیکچرز که ۳۹٫۹ درصد آن از قبل متعلق به آن بود را می فروشد. ترایاستار نام خود را به شرکت سرگرمی کلمبیا پیکچرز تغییر می دهد، درحالی که سهم کوکاکولا از آن ۴۹ درصد بود اما سهم خود ترایاستار ۲۰ درصد.در ۲۸ سپتامبر ۱۹۸۹، سونی قصد خرید تمام سهام کوکاکولا در کلمبیا را کرد. کوکاکولا با این که ارزش هر سهم آن تنها ۱۷ دلار می ارزید به ازای هر سهم ۲۷ دلار، کلمبیا پیکچرز را به سونی فروخت. روز بعد، سونی همچنین اعلام کرد که جهت خرید کلمبیا پیکچرز با سهام دار دیگر آن که شرکت سرگرمی گوبر-پیترز نام داشت برای ۲۰۰ میلیون دلار به توافق رسیده است.همهٔ این کار ها توسط نوریو اوگا که مدیرعامل وقت سونی بود انجام می شد.در ۳۱ اکتبر ۱۹۸۹، سونی پیشنهاد خرید سهام هایی که مال یک شرکت دولتی را بود را داد و با خرید آن مالک ۹۹٫۳ درصد از شرکت سرگرمی کلمبیا شد. در ۸ نوامبر ۱۹۸۹، سونی با خرید شرکت سرگرمی گوبر-پیترز مالک کل کلمبیا پیکچرز شد و نامی جدید تحت عنوان Sony Columbia Acquisition Corporation برای کلمبیا پیکچرز ثبت کرد. خرید این شرکت توسط سونی ۴٫۹ میلیارد دلار هزینه داشت و توسط پنج بانک اصلی ژاپن یعنی میتسوی، توکیو، فوجی، میتسوبیشی و بانک صنعتی ژاپن حمایت مالی شد. شرکت جدید ثبت شده در ۷ اوت ۱۹۹۱ به شرکت سرگرمی سونی پیکچرز تغییر نام داد. سونی پس از آن با ادغام کلمبیا و ترایاستار پیکچرز (که با نام گروه سینمایی کلمبیا ترایاستار شناخته می شد) واحدهای زیادی را برای تولید توزیع فیلم ساخته بود، مانند ایجاد سونی پیکچرز کلاسیکس که برای ساخت فیلم های کم هزینه و هنری ساخته شده بود، یا احیای بخش تلویزیونی سابق کلمبیا که اسکرین جمز نام داشت. در ۸ آوریل ۲۰۰۵، استودیوی نامدار هالیوود که مترو گلدوین مایر نام داشت را از طریق شرکت مادرش یعنی امجیام هلدینگز خریداری کرد. اگرچه تا حدودی گیج کننده بود، اما بسیاری از حقوق استفاده برای فیلم های مترو گلدوین مایر توسط ترنر انترتینمنت به پایان رسیده بود و فقط تعدادی از فیلم های اوریون پیکچرز مانده بود.
در سال ۲۰۱۱، شبکه کامپیوتری سونی پیکچرز مشکل پیدا پیدا کرد و تقریباً یک میلیون حساب کاربری مرتبط با وب سایت SonyPictures.com لو رفت. در ۱۸ نوامبر ۲۰۱۲، سونی پیکچرز اعلام کرد که با اکران اسکایفال، مرد عنکبوتی شگفتانگیز، خیابان جامپ شماره ۲۱، مردان سیاهپوش ۳، هتل ترانسیلوانیا، جهان زیرین: بیداری، عهد و رزیدنت ایول: قصاص ۴ میلیارد سود کرده است. در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۳، مایکل لینتون، مدیرعامل سونی پیکچرز و سونی انترتینمنت اعلام کرد که سونی پیکچرز قرار است تمرکزش را از روی فیلم بر روی سریال بگذارد. همچنین در همان روز اعلام شد که دنباله های مرد عنکبوتی بیشتر خواهد بود، هرچند در ۱۰ فوریه ۲۰۱۵، سونی پیکچرز سرانجام با استودیو مارول که متعلق به دیزنی است قرارداد امضا کرد تا مرد عنکبوتی با حضور در کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی، پا به دنیای سینمایی مارول بگذارد و بعد از آن فیلم های اختصاصی اش مثل مرد عنکبوتی:بازشگت به خانه ساخته شود. این قرارداد همچنین به سونی پیکچرز اجازه داد تا بتواند فیلم های مارول که مرد عنکبوتی شخصیت اصلی آن است را توزیع و به طور کامل زیر نظر داشته باشد. در ۳ جولای ۲۰۱۸، سونی به طور تصادفی فیلم خالیِ قاتل را به طور کامل در یوتیوب بارگذاری کرد. فیلم چند ساعت در یوتیوب ماند تا این که حذف شد. در آوریل ۲۰۲۱، سونی اولین قرارداد خود را با نتفلیکس امضا کرد، که به نتفلیکس اجازه می دهد تا فیلم های سونی را پس از اکران در سینما ها و نمایش خانگی، در سرویس خود پخش کند. در همان ماه، این شرکت همچنین با شرکت والت دیزنی قرارداد چند ساله ای برای پخش فیلم هایش در دیزنی پلاس و هولو منعقد کرد.
برخی فیلم های معروف ساخته شده توسط سونی پیکچرز
مرد عنکبوتی ۲ - مرد عنکبوتی ۳ - مرد عنکبوتی شگفت انگیز - مرد عنکبوتی شگفت انگیز ۲ - سریال مرد عنکبوتی خارق العاده - مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه - مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی - مرد عنکبوتی: دور از خانه - خیابان جامپ شماره ۲۱ - اسکایفال - جهان زیرین: بیداری - هتل ترانسیلوانیا - هتل ترانسیلوانیا ۲ - هتل ترانسیلوانیا ۳ - مردان سیاهپوش - مردان سیاهپوش ۲ - مردان سیاهپوش ۳ - رزیدنت ایول: زندگی پس از مرگ - رزیدنت ایول: قصاص - نفس نکش - جومانجی: به جنگل خوش آمدید - ونوم - سیندرلا - چپی (فیلم ۲۰۱۵).
2) استودیوی پارامونت پیکچرز Paramount Pictures
پارامونت پیکچرز Paramount Pictures استودیوی تهیه و توزیع فیلم و برنامههای تلویزیونی آمریکایی است، که از نظر درآمد، بهعنوان یکی از بزرگترین استودیوهای فیلمسازی جهان محسوب میشود. پارامونت از اعضای انجمن سینمایی آمریکا است. این شرکت در سال ۱۹۱۲ تأسیس شد و هماکنون ساختمان مرکزی آن در هالیوود، کالیفرنیا قرار دارد. از فیلمهای مشهور پارامونت پیکچرز میتوان به: پدرخوانده، ایندیانا جونز، تبدیل شوندگان، مأموریت غیرممکن، پلیس بورلی هیلز، ماداگاسکار، پاندای کونگفوکار، مگاذهن و دورا و شهر گمشده طلایی اشاره نمود.
نشان تجاری پارامونت، کوهیست با ستارههایی که به دورش حلقه زدهاند و از ابتدای شروع کار شرکت، تاکنون تقریباً ثابت ماندهاست. این لوگو بر اساس ایده شخصی به نام «ویلیام هادکینسون» بوده و گفته میشود کوه موجود در این نقاشی، یادآور دوران کودکی وی در یوتا است. تغییرات ایجاد شده در لوگو:
در اولین لوگوی ابتدایی، ۲۴ ستاره وجود داشت که این ۲۴ ستاره بخاطر ۲۴ بازیگر مشهوری بود که در آن زمان با پارامونت پیکچرز قرارداد داشتند.در فیلمهای منتشر شده در بین سالهای ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ تعداد ستارهها چندبار تغییر داشت و هر فیلم، یک تعداد متفاوتی را نشان میداد. در ۱۹۵۲ لوگو طراحی مجدد شد. در ۱۹۵۳ نسخه جدید، واقعیتر و چیزی مشابه لوگوهای ۳بعدی برای پاررامونت طراحی شد. یکسال بعد این طرح برای فیلمهای صفحهپهن پارامونت پیکچرز، مجدداً طراحی شد.
کوه موجود در لوگو مقداری تغییر پیدا کرد. در سال ۱۹۷۵ لوگو مجدداً طراحی شد. سال ۱۹۸۶ سالی متفاوت بود. در این سال پارامونت پیکچرز که دیگر مجهز به سیستمهای کامپیوتری بود، اولین لوگوی متفاوت خود را که با کامپیوتر طراحی شده بود را عرضه کرد. این لوگو شامل یک دریاچه و ستارهها میشد که بعدها با تغییر طرح به گذشته، همان کوه و ستارهها جایگزین شد. مدل جدیدتر این لوگو در ۱۹۹۹ عرضه شد. در ۲۸ دسامبر ۲۰۰۱ لوگو مجدداً طراحی شد. در طراحی جدید، ستارهها از آسمان شب به پایین آمده و یک قوس را دور بالای کوه ایجاد میکردند. در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۱ نیز یک لوگوی کاملاً جدید عرضه شد. در لوگوی جدید خورشیدی پر پشت کوه میدرخشد. اولین فیلمی که از این لوگو استفاده کرد، فیلم مأموریت غیرممکن: پروتکل شبح بود. همچنین از ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ واژه «۱۰۰ سال» نیز به لوگو اضافه شد. لوگوی جدیدی که از سال ۲۰۱۴ مورد استفاده قرار میگیرد کوهی است که ستارهها از جلو دور این کوه حلقه میزنند.
بازدید از پارامونت | تورهای روزانه
تورهای روزانهای از دوشنبه تا جمعه، برای بازدید از استودیوهای پارامونت وجود دارد. بیشتر ساختمانها با اسامی بازیگران و هنرمندان معروفی که طی سالها با پارامونت همکاری کردهاند، نامگذاری شدهاست. تعداد زیادی از اتاقهای گریم بازیگران معروف همچنان وجود دارند و از آنها به عنوان اتاقهای اداری استفاده میشود. جاهایی که فیلمهای کلاسیک قدیمی مانند سانست بولوار، پنجره عقبی، سابرینا پدرخوانده و خیلی فیلمهای دیگر، در آنها فیلمبرداری شدهاست، هنوز استفاده میشوند.
3) استودیوی یونیورسال پیکچرز Universal Pictures
یونیورسال پیکچرز Universal Pictures یا یونیورسال استودیوز یکی از پنج شرکت بزرگ فیلمسازی آمریکاست که حجم سرمایهگذاری و تنوع فعالیتهایش در شاخههای مختلف سرگرمی و رسانه، باور نکردنی است؛ وسعت فعالیتی که باعث شده بزرگترین مجموعه استودیوی آمریکا را در شهری به نام خودشان (یونیورسال سیتی) در کالیفرنیا در اختیار داشته باشند و علاوه بر این، آنها خدمات خود را در استودیوهای دیگری در ارلاندو و فلوریدا به سازندگان فیلم و صاحبان صنایع تبلیغاتی نیز ارائه میدهند. یونیورسال همچنین دارای یکی از بزرگترین شبکههای توزیع نمایش خانگی و البته یکی از مهمترین برنامه سازان تلویزیونی در آمریکاست که محصولات و شوهای تلویزیونی خود را از طریق شبکههای کابلی در داخل و خارج از آمریکا به فروش میرساند.
در بسیاری از استودیوهای یونیورسال به روی عموم باز است و تورهای تفریحی متنوعی برای بازدیدکنندگان طراحی شده تا علاقهمندان بتوانند در نسخهای جدیتر از دیزنیلند در استودیوهای ساخت بسیاری از معروفترین فیلمهای سینمایی قدم بزنند و شخصیتهای محبوبشان را از نزدیک ببینند. محبوبیت این تورها به حدی زیاد است که یونیورسال دو پارک موضوعی یا اصطلاحاً «تم پارک» دیگر از این دست را در چین و اسپانیا تأسیس کردهاست. نظارت بر ساخت و فروش محصولات مصرفی و جانبی، همچون لباس شخصیت فیلمها، عروسکها و محصولات یادگاری، خرید و فروشهای آنلاین و بازیهای کامپیوتری نیز یکی دیگر از حوزه فعالیتهای این کمپانی بزرگ است. شاخه موسیقی یونیورسال (Universal Music Group) نیز بزرگترین کمپانی موزیک دنیاست که شامل دهها برند و عنوان در ضبط و پخش آثار موسیقی میشود.
دهه ۷۰ و ۸۰ ، دوران طلایی
سال ۱۹۷۳ یکی از طلاییترین سالهای فعالیت یونیورسال شناخته میشود. فیلم نیش (۱۹۷۳) با بازی ستارههای دوران، پل نیومن و رابرت ردفورد ۷۹ میلیون دلار فروش کرد و در مراسم اسکار با رقابت با دیگر فیلم تولیدی یونیورسال، دیوارنویسی آمریکایی به کارگردانی جرج لوکاس توانست ۷ جایزه اسکار از جمله جایزه بهترین فیلم سال را بدست آورد.روند درخشش یونیورسال در این سالها به شدت ادامه داشت. فیلم آروارهها (۱۹۷۵) به کارگردانی استیون اسپیلبرگ بیشترین میزان تماشاگر ثبت شده تا آن تاریخ را به سالنهای سینما کشاند و رقم حیرتانگیز ۱۳۳٫۴ میلیون دلار فروش کرد. فیلمی که تا دو سال بعد و اکران «جنگ ستارگان» همچنان پرفروشترین فیلم تاریخ سینما در آن زمان بود. افتخارات کمپانی در دهه ۸۰ هم ادامه داشت و فیلمهای تولیدی یونیورسال جوایز اسکار و میلیونها دلار پول را درو میکردند. اما اوج قله موفقیت در این دو دهه طلایی با اکران فیلم ئی.تی. موجود فرازمینی به کارگردانی اسپیلبرگ به وقوع پیوست. ئی.تی. مانند یک بمب ترکید و گیشههای فروش را منفجر کرد و در سه ماه آخر سال ۱۹۸۲ بیش از ۴۰۰ میلیون دلار فروخت و جنگ ستارگان را پشت سر گذاشت و تا یازده سال بعد که پارک ژوراسیک اکران شد پرفروشترین فیلم همه دوران بود. فیلمی که در بسیاری از نظرسنجیها هنوز هم به عنوان بهترین فیلم در حوزه ارتباط با موجودات فضایی شناخته میشود. ئی.تی. همچنین در هشت رشته نامزد و در چهار بخش برنده جوایز اسکار شد. در همان سال مریل استریپ هم اسکار بهترین بازیگر زن را برای بازی در فیلم انتخاب سوفی دیگر محصول یونیورسال دریافت کرد. این روند استثنایی با فیلمهای بازگشت به آینده (۱۹۸۵)، خارج از آفریقا (۱۹۸۵) سرزمین رؤیاها (۱۹۸۹) و بازگشت به آینده قسمت ۲ (۱۹۸۹) ادامه پیدا کرد. در خارج از سالنهای سینما نیز یونیورسال در حال بزرگ شدن بود. در سال ۱۹۸۲ طرح توسعه کمپانی به پایان رسید و ۹۰۰ هزار متر مربع دیگر به مجموعه استودیوهای یونیورسال افزوده شد تا به اندازه امروزی آن – ۱٫۷ کیلومتر مربع - و عنوان بزرگترین استودیوی دنیا برسد. مجموعه جدید شامل ۳۶ استودیوی ضبط، لابراتوارهای فیلم، ساختمانهای اداری و همچنین فضایی به ابعاد بیش ۱۸ هزار متر مربع جهت استقرار تهیهکنندگان مستقل بود. هنگامی که اسپیلبرگ کمپانی خود به نام اَمبلین انترتینمنت را راه اندازی کرد، یونیورسال که پخش فیلمهای او را بر عهده داشت او را در همین مجموعه مستقر کرد و تجهیزات تدوین، سالن نمایش و امکانات غیر مرسوم دیگری در اختیارش قرار داد. همچنین در سال ۱۹۸۸ یونیورسال مجموعه استودیوهای خود در اورلندوی فلوریدا را نیز راهاندازی کرد. مجموعهای که بهطور خاص به ساخت محصولات تلویزیونی و تبلیغات اختصاص دارد. دو سال بعد تورهای بازدید عمومی نیز گشوده شد و یونیورسال با استفاده از شخصیتهای محبوب و تم فیلمهای پرفروش خود بازی و سرگرمیهای بسیاری را در آنجا مستقر کرد.
دهه ۹۰
در نوامبر ۱۹۹۰ شرکت صنایع الکتریکی ماتسوشیتا با پرداخت بیش از ۶ میلیارد دلار مالکیت MCA، کمپانی مادر یونیورسال را به دست آورد. ماتسوشیتا در آن زمان بزرگترین شرکت تولیدکننده محصولات الکتریکی خانگی و مخترع سیستم پخش VHS یا همان نوار ویدیوهای معروف بود؛ کمپانی ای که ما امروزه با نام پاناسونیک میشناسیم. مالک جدید یک شروع ناامیدکننده داشت. فیلم هاوانا (۱۹۹۰) با بازی رابرت ردفورد و کارگردانی سیدنی پولاک یک شکست مطلق بود و ۳۰ میلیون دلار کمتر از بودجه ساخت خودش فروش کرد. اما این شکست مقدمهای بود برای یک موفقیت خیره کننده. یونیورسال که در این سالها توزیع فیلمهای اَمبلین انترتینمنت را بر عهده دارد در سال ۱۹۹۳ با پخش سه فیلم پارک ژوراسیک، فهرست شیندلر و داستان دایناسور بیش از ۵۵۰ میلیون دلار درآمدزایی داشت. اما تفاوت بسیار زیاد کمپانی ژاپنی با فرهنگ حاکم بر هالیوود و اختلافات مدیریتی با مدیران اجرایی MCA بر سر طرحهای توسعه و اصول استراتژیک خیلی زود به این ماه عسل پایان داد. در همین حین یونیورسال که درگیر بحثهای مدیریتی شده بود، تهیهکننده برتر خود، استیون اسپیلبرگ را که میخواست کمپانی مستقل دریم ورکس را تأسیس کند از دست داد. در نهایت کمپانی ژاپنی در سال ۱۹۹۵ با فروش بیش از ۸۰ درصد از سهام مالکیت خود به شرکت کانادایی سیگرم از این ورطه خارج شد. طی چند سال آینده یونیورسال تحت مدیریت جدید شاهد تغییرات بسیاری بود که از جمله آن میتوان به ادغام با شرکتهای ریز و درشت فعال در حوزههای مختلف سرگرمی و مبدل شدن به یک کمپانی چندوجهی اشاره کرد. نتیجه این فعالیتها تأسیس شبکه بازاریابی تلویزیونی کمپانی در اوت ۱۹۹۷ و افتتاح اولین دفتر آن در فرانسه بود. مجموعهای از محبوبترین شوهای آن زمان همچون معاون میامی به زبان فرانسه دوبله و پخش شد و پخش بعضی از موفقترین فیلمهای فرانسوی به یونیورسال سپرده شد. یک سال بعد دفاتر آلمان و اسپانیا نیز آغاز به کار کردند و مجموعهای از محصولات کمپانی در برزیل و آمریکای لاتین نیز روی آنتن رفتند. در نهایت یونیورسال از طریق دفاتر اصلی خود در ۸ کشور تولیداتش را به بیش از ۱۸۰ کشور دنیا انتقال داد که این فعالیت شامل ساخت برنامهها و تاکشوهای محلی نیز میشدند. در این دوران هر چه شرکتهای بیشتری به یونیورسال ملحق میشدند خلاقیت فیلمسازی در کمپانی کاهش مییافت تا جایی که سال ۱۹۹۷ تنها با تولید ۱۲ فیلم عملاً سهم خود در بازار فیلمسازی را از دست دادند. با شکست فیلم «ترس و نفرت در لاس وگاس» در گیشه و فروشی ۱۰ میلیون دلاری زیر بودجه ساخت، این داستان به اوج خود رسید. اما ادگار برونف من مدیرعامل وقت یونیورسال با به خط کردن تمام توان و امکانات ورق را دوباره بازگرداند. پخش و توزیع فیلمهای پچ آدامز (۱۹۹۸) با بازی رابین ویلیامز، ناتینگ هیل (۱۹۹۹) با بازی جولیا رابرتز و فیلم پرفروش مومیایی (۱۹۹۹) تا اواسط سال ۱۹۹۹ نزدیک ۸۰۰ میلیون دلار به ذخیره مالی کمپانی افزود و همکاری با کمپانی میراماکس در توزیع فیلم شکسپیر عاشق (۱۹۹۸) هفت جایزه اسکار را به ارمغان آورد.
قرن بیست ویکم؛ هزاره سرگرمی
هزاره جدید برای یونیورسال با امیدهای فراوان به اکران فیلم «چگونه گرینچ کریسمس را دزدید» (۲۰۰۰) با بازی جیم کری و «گلادیاتور» (۲۰۰۰) با بازی راسل کرو آغاز شد. امیدی که معلوم شد بی جا نبودهاست. فیلمها در گیشه موفق عمل کردند و تحسین منتقدان را هم برانگیختند و جایزههای اسکار را نیز سرازیر کردند. اما در این سالها یونیورسال در زمینههای دیگر هم موفق عمل کرد. سال ۱۹۹۹ عرضه فیلم مومیایی روی DVD رقم باورنکردنی یک میلیارد دلار فروش به همراه داشت. موفقیت خیره کنندهای که کمپانی را حتی برآن داشت تا بسیاری از محصولات قدیمی خود همچون مرد نامرئی (۱۹۳۳) یا سری فیلمهای آلفرد هیچکاک فقید را نیز روی سیستم پخش خانگی توزیع کند. شاخه موسیقی یونیورسال هم که اینک مقر اصلی آن در سانتامونیکای کالیفرنیاست و به عنوان بزرگترین کمپانی موسیقی دنیا شناخته میشود در طی این سالها با همکاری با بزرگترین هنرمندان دنیا و نشر هزاران آلبوم سود هنگفتی را روانه کمپانی کردهاست. یونیورسال همچنین در تمامی این دوران پارکهای تفریحی خود را گسترش داده و با بروز رسانی و تجهیز بازیها به محبوبترین و جدیدترین کاراکترها به افزایش مخاطب و بهره خود پرداختهاست. با افتتاح پارکهای جدید در اوزاکای ژاپن در سال ۲۰۰۱ و سنگاپور در سال ۲۰۱۱ و برنامه توسعه آن در چین، روسیه و کره جنوبی یونیورسال هر سال صدها میلیون دلار به درآمد و هزاران نفر را به جمع دوستداران خود میافزاید. در ژوئن ۲۰۰۰، سیگرم به شرکت آب و برق ویوندی، که دارای استودیوکانال بود، فروخته شد. سپس این مجموعه به ویوندی یونیورسال معروف شد. پس از آن، یونیورسال پیکچرز حقوق توزیع چندین فیلم استودیوکانال را در ایالات متحده به دست آورد، مانند فیلم جاده مالهالند (۲۰۰۱) و برادری گرگ (۲۰۰۱) که از سال ۱۹۸۰ به دومین فیلم پردرآمد فرانسوی زبان در ایالات متحده تبدیل شد. یونیورسال پیکچرز و استودیوکانال همچنین در تهیه کنندگی چندین فیلم از جمله در واقع عشق (۲۰۰۳) که با بودجه ۴۰ میلیون دلاری ساخته شدهاند و در نهایت ۲۴۶ میلیون دلار در سراسر جهان فروش داشتهاست، به موفقیت بزرگی رسیدند.با بدهی ویوندی در سال ۲۰۰۴، ۸۰ درصد از ویوندی یونیورسال (از جمله استودیو و پارکهای تفریحی) به جنرال الکتریک، شرکت مادر انبیسی فروخته شد. شرکت ابررسانه ای جدید به انبیسی یونیورسال تغییر نام داد، در حالی که یونیورسال به عنوان یک شرکت تابعه تولید باقی ماند. پس از آن معامله، جنرال الکتریک ۸۰٪ سهام انبیسی یونیورسال را در اختیار داشت و باقی هنوز در دست ویوندی مانده بود؛ اما در سال ۲۰۱۱ جنرال الکتریک باقی سهام را از ویوندی خریداری کرد.
دوران کامکست (۲۰۱۱-اکنون)
ورودی کیانبیسی و تلموندو که هردو متلق به انبیسی است. جنرال الکتریک ۵۱ درصد از شرکت را در سال ۲۰۱۱ به شرکت ارائه دهنده کابل کامکست فروخت. کامکست، انبیسی یونیورسال را با داراییهای خود در صنعت تلویزیونش، ادغام کرد و انبیسی یونیورسال فعلی را ایجاد کرد. سرانجام پس از تأیید کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC)، قرارداد کامکست و جنرال الکتریک در تاریخ ۲۹ ژانویه ۲۰۱۱ بسته شد. در مارس ۲۰۱۳، کامکست ۴۹ درصد باقیمانده در انبیسی یونیورسال را به مبلغ ۱۶٫۷ میلیارد دلار خریداری کرد.در سال ۲۰۱۳ با مدیریت الیوت قراردادی بسته شد. همچنین شرکت لجندری پیکچرز هم پس از پایان قراردادش با برادران وارنر، برای توزیع فیلمهایش با یونیورسال قرار داد بست.در ماه مه ۲۰۱۵، گرامرسی پیکچرز توسط فوکس فیچرز به عنوان یک برچسب که بیشتر روی فیلمهای اکشن، علمی تخیلی و ترسناک متمرکز بود، احیا شد.در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۵، اَمبلین پارتنرز اعلام کرد که با یونیورسال پیکچرز قرارداد توزیع پنج ساله منعقد کردهاست که به موجب آن توزیع و پخش فیلمها توسط یونیورسال یا فوکس فیچرز انجام میشود.در اوایل سال ۲۰۱۶، پرفکت ورلد پیکچرز یک قرارداد بلند مدت تأمین مالی با یونیورسال را اعلام کرد.
خریداری دریم ورکس انیمیشن
در تاریخ ۲۸ آوریل ۲۰۱۶، شرکت مادر یونیورسال، انبیسی یونیورسال، یک قرارداد ۳٫۸ میلیارد دلاری را برای خرید دریم ورکس انیمیشن اعلام کرد. در ۲۲ اوت ۲۰۱۶، معامله انجام شد. پس از پایان معاملهٔ توزیع دریم ورکس انیمیشن با فاکس قرن بیستم، توزیع فیلمهای دریم ورکس انیمیشن از سال ۲۰۱۹ با انتشار چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم: دنیای پنهان، توسط یونیورسال استودیوز شروع شد. در تاریخ ۱۵ فوریه ۲۰۱۷، یونیورسال پیکچرز با تقویت روابط بین خودش و اَمبلین، سهام اقلیت در شرکای اَمبلین را به دست آورد و همان درصد کم از دریم ورکس پیکچرز، با دریم ورکس انیمیشن متحد شد. همچنین در دسامبر ۲۰۱۹، یونیورسال با این که شخصیتهای فیلم لگو متعلق به برادران وارنر است، وظیفه توزیع دیگر فیلمهای لگویی را به دست گرفت.
4) استودیوی والت دیزنی پیکچرز | Walt Disney Pictures
والت دیزنی پیکچرز Walt Disney Pictures یک استودیوی تولید فیلم آمریکایی و بخشی از استودیوهای والت دیزنی، متعلق به شرکت والت دیزنی است. این استودیو فیلمهای لایو اکشن را در استودیوهای والت دیزنی در بربنک، کالیفرنیا تولید میکند. فیلمهای پویانمایی تولیدشده توسط استودیو انیمیشن والت دیزنی و استودیوهای انیمیشن پیکسار همچنین در زیر بنر این استودیو منتشر میشوند. توزیع و بازاریابی فیلمهای تولید شده توسط این استودیو برعهده استودیو سینمایی والت دیزنی است. استودیو سینمایی والت دیزنی | Walt Disney Studios Motion Pictures یکی از پنج شرکت بزرگ شرکت والت دیزنی است. این شرکت در سال ۱۹۵۳ برای توزیع، بازاریابی و تبلیغات محصولات تولید شده شرکتهای والت دیزنی همچون پیکسار، تاچاستون پیکچرز، مارول استودیوز و لوکاس فیلم تأسیس شدهاست. استودیو سینمایی والت دیزنی تاکنون فیلمهایی با فروش بیش از یک میلیارد دلار را توزیع کردهاست که فهرست آن به شرح زیر است :
انتقامجویان ۲۰۱۲ - انتقامجویان: عصر اولتران - منجمد ۲۰۱۳ - مرد آهنی ۳ - دزدان دریایی کارائیب: صندوقچه مرد مرده - داستان اسباببازی ۳ - دزدان دریایی کارائیب: سوار بر امواج ناشناخته - آلیس در سرزمین عجایب - علاءدین - شیرشاه آرتمیس فاول
دیزنی در دههٔ ۱۹۵۰ شروع به تولید فیلمهای لایو اکشن کرد و آنها را تحت نام همه جانبهٔ شرکت، والت دیزنی پروداکشنز توزیع کرد. بخش لایو اکشن، نام فعلی خود را در ۱۹۸۳، پس از دوباره-سازماندهی کلی استودیوهای دیزنی، دریافت کرد؛ که شامل جدایی از بخش پویانمایی و ایجاد تاچاستون پیکچرز پس از آن شد؛ یک بخش خواهر که مسئول تولید فیلمهای بالغ است که برای انتشار از طریق تصاویر والت دیزنی مناسب دیده نمیشود. در پایان آن دهه، همراه با فیلمهای تاچاستون، والت دیزنی پیکچرز به یکی از استودیوهای بزرگ فیلم در هالیوود تبدیل شد. والت دیزنی پیکچرز در حال حاضر یکی از پنج استودیوی فیلم لایو اکشن در استودیو والت دیزنی است، استودیوهای دیگر شامل استودیو قرن بیستم، مارول استودیوز، لوکاس فیلم و سرچلایت پیکچرز میباشند. بازسازی ۲۰۱۹ از شیرشاه پرفروشترین فیلم این استودیو در سراسر جهان با ۱٫۶ میلیارد دلار است،[۴] و دزدان دریایی کارائیب موفقترین سری فیلم این استودیو است که درآمد کلی پنج فیلم بیش از ۴٫۵ میلیارد در سراسر جهان است.
شرکت والت دیزنی | The Walt Disney Company
شرکت والت دیزنی | The Walt Disney Company که عموماً تحت نام دیزنی (disney) شناخته میشود، یک شرکت و رسانهای گروهی آمریکایی چندملیتی است، که به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای رسانهای و سرگرمی جهان شناخته میشود. دفتر مرکزی شرکت والت دیزنی و استودیوی اصلی آن در شهر بربنک، کالیفرنیا قرار دارد. این شرکت در ۱۶ اکتبر ۱۹۲۳ توسط والت دیزنی و با مشارکت برادرش روی اولیور دیزنی، در قالب یک استودیو کوچک برای ساخت پویانمایی تحت نام «شرکت انیمیشن برادران دیزنی» تأسیس شد. شرکت والت دیزنی به سرعت توسعه پیدا کرد و به یکی از بزرگترین استودیوهای هالیوود تبدیل شد.این شرکت امروزه مالک ۱۴ شهربازی، صاحب ۷۳ درصد سهام نشنال جئوگرافیک، شمار بسیاری شبکه تلویزیونی از جمله ایبیسی، شبکه دیزنی، ایاسپیان و شبکه رسانهای فاکس است. همچنین شرکتها و استودیوهای تابعه و زیرمجموعه این شرکت، والت دیزنی پیکچرز، استودیو انیمیشن والت دیزنی، پیکسار، مارول اینترتینمنت، مارول استودیوز، لوکاس فیلم، هولو، میرامکس، فاکس قرن بیستم، فاکس ۲۰۰۰ پیکچرز، فاکس سرچلایت پیکچرز و بلو اسکای استودیوز میباشد. این شرکت یکی از اعضای میانگین صنعتی داو جونز است. در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۷ شرکت والت دیزنی بخش عمدهای از فاکس قرن ۲۱ را به ارزش ۵۲٫۴ میلیارد دلار خریداری کرد. دیزنی به عنوان یکی از پر درآمدترین شرکتهای جهان شناخته شده و از نظر درآمد، رتبه ۵۳ را در لیست پر درآمدترین شرکتهای ایالات متحده در فرچون ۵۰۰ بهدست آورده است. از زمان تاسیس، این شرکت برنده ۱۳۵ جایزه اسکار شده که ۲۶ مورد از آنها به والت تعلق گرفته است.
5) استودیوی برادران وارنر پیکچرز | Warner Bros. Pictures
برادران وارنر پیکچرز Warner Bros. Pictures یک استودیوی فیلمسازی آمریکایی که به عنوان یک بخش از شرکت سرگرمی برادران وارنر فعالیت می کند و متعلق به رسانه وارنر است. استودیو ها و دفتر مرکزی این شرکت در بربنک، کالیفرنیا مستقر است.
شرکت سرگرمی برادران وارنر | Warner Bros. Entertainment Inc
شرکت سرگرمی برادران وارنر | Warner Bros. Entertainment Inc. ؛ به اختصار: WB یک شرکت فیلمسازی بزرگ آمریکایی متعلق به وارنر برادرز دیسکاوری است که در سال ۱۹۲۳ توسط چهار برادر یهودی با نامهای هری، آلبرت وارنر، سم و جک وارنر تأسیس شد. این شرکت حتی پیش از ورودش به صنعت پویانمایی، تلویزیون و بازیهای ویدئویی جزو پنج استودیوی بزرگ فیلمسازی آمریکا محسوب میشد و همچنین عضو انجمن سینمایی آمریکا است. این شرکت بیشتر بخاطر زیرمجموعههای گروه فیلمش که شامل برادران وارنر پیکچرز، نیو لاین سینما، گروه انیمیشن وارنر، کسل راک انترتینمنت و دیسی فیلمز شناخته میشود. از دیگر داراییهای آن میتوان به استودیوهای تلویزیون برادران وارنر اشاره کرد که در زمینهٔ تولید برنامههای تلویزیونی فعال است. استودیوهای انیمیشنسازی نیز شامل برادران وارنر انیمیشن و استودیوهای کارتون نتورک میشود. همچنین داراییهای وارنر شامل یک ناشر کتاب به نام دیسی کامیکس و شبکههای تلویزیونی همچون ادالت سویم، کارتون نتورک، بومرنگ، تیسیام و سیدابلیو میشود که وارنر ۵۰ درصد سود سیدابلیو را با ویاکام سیبیاس، شریک است. برادران وارنر همچنین بخشهای مختلفی را در زمینه انتشارات، تجارت، موسیقی، تئاتر و شهر بازی اداره میکند. باگز بانی یکی از شخصیتهای لونی تونز است که بهعنوان نماد رسمی این شرکت استفاده میشود.
استودیوهای بزرگ سابق:
استودیو مترو گلدوین مایر | Metro-Goldwyn-Mayer
مترو گلدوین مایر | Metro-Goldwyn-Mayer به اختصار : امجیام | MGM یک شرکت رسانهای بزرگ آمریکایی است که به شکل عمده در زمینه تهیه و توزیع فیلمها و برنامههای تلویزیونی فعالیت میکند. دفتر مرکزی این مجموعه در محله بورلی هیلز لس آنجلس قرار دارد. این شرکت در ۸ دسامبر ۲۰۰۵ از سوی گروهی شامل شرکتهای سونی، کامکست، و تگزاس پاسیفیک خریداری شد و یک سال پس از آن قراردادی را با شرکت کلمبیا پیکچرز برای تولید محصولات مشترک سینمایی به امضا رساند.مترو گلدوین مایر از زمان جنگ جهانی دوم یکی از بزرگترین استودیوهای فیلمسازی در هالیوود بودهاست.در سال ۱۹۸۱ مترو گلدوین مایر همکاری نزدیکی را برای ساخت مجموعه فیلمهای جیمز باند با یونایتد آرتیستس آغاز نمود.در مه ۲۰۲۱ شرکت آمازون، مترو گلدوین مایر را به قیمت ۸/۴ میلیارد دلار آمریکا از امجیام هلدینگز خرید. با این خرید، شرکت آمازون، محصولات مترو گلدوین مایر (بیش از ۱۷ هزار فیلم و ۴۰۰۰ مجموعه تلویزیونی) را در سرویس پخش آنلاین خود (پرایم ویدئو) ارائه میکند.
استودیو آرکیاو | R.K.O, Radio-Keith-Orpheum
آرکیاو | R.K.O, Radio-Keith-Orpheum یکی از شرکتهای معتبر تولید و توزیع فیلم در ایالات متحده آمریکا بود که با عنوان شرکت رادیوپیکچرز و بعدها به عنوان آرکیاو رادیو پیکچرز نیز خوانده میشد. این شرکت یکی از پنج استودیوی بزرگ فیلمسازی در عصر طلایی هالیوود محسوب میشد. استودیوی آرکیاو در کارنامهٔ خود، تولید برخی از معروفترین فیلمهای تاریخ سینما، از جمله دو فیلم مشهور: کینگ کنگ و همشهری کین را ثبت کردهاست. فعالیت تجاری گستردهٔ این کمپانی در اکتبر سال ۱۹۲۸ میلادی و پس از آن که مجموعه تئاترهای زنجیرهای کیت-آلبی-اورفئوم (KAO) و دفاتر و استودیوهای فیلمسازی جوزف پ. کندی در آمریکا (FBO)، هر دو با هم تحت کنترل اتحادیِهٔ شرکتهای رادیویی آمریکا، معروف به آر.سی. ای (RCA) قرار گرفتند، شکل گرفت. هدف رئیس آر.سی. ای یعنی دیوید سارنف از انجام این ادغام ایجاد یک بازار و عرصهٔ فعالیت مناسب برای استفاده از فناوری صدا و تصویری بود که توسط شرکت آر.سی. ای ابداع شده بود و فوتوفون Photophone آر.سی. ای نامیده میشد.
این کمپانی در اواسط سال ۱۹۴۰، تحت کنترل سرمایهگذار بزرگی به نام فلوید اولدوم قرار گرفت. کارگاه فیلمسازی آر.ک. ئو، در طول چندین سال معروف به سینمای کلاسیک هالیوود، در کنار چهار کارگاه بزرگ دیگر یعنی کمپانی پارامونت، کمپانی فوکس، کمپانی مترو و کمپانی وارنر، پنج کمپانی بزرگ و معتبر فیلمسازی هالیوود را تشکیل میدادند. آغاز کار این کمپانی در سال ۱۹۲۱ بود و در طول ۲۷ سال فعالیت خود، عملاً بزرگترین ستارگان هالیوود مثل کاری گرانت، کاترین هپبورن و…، همکاری معروفترین تهیهکنندهها همچون گلدوین، دیسنی، سلزنیک و… را در اختیار داشت و در نتیجه، برخی از معروفترین فیلمهای تاریخ سینما همچون کینگ کنگ، خبرچین، قلعهٔ آپاچیها و… را تولید و توزیع نمود. در سال ۱۹۴۸، هوارد هیوز، سهام عمدهٔ این شرکت را خریداری کرد، امّا در نهایت و در سال ۱۹۵۳، پس از مدتی عدم تعادل و ورشکستگی، این کارگاه به تلویزیون فروخته شد.
استودیو یونایتد آرتیستس اِنترتینمنت | United Artists Entertainment LLC
یونایتد آرتیستس اِنترتینمنت | United Artists Entertainment LLC، به اختصار: UA یکی از استودیوهای فیلمسازی و توزیعکننده فیلم در ایالات متحدهٔ آمریکا است. یونایتد آرتیستس اِنترتینمنت جدید در سال ۲۰۰۶ از شراکت تام کروز، بازیگر و تهیهکنندهٔ سینما، شریکش پائولا واگنر و استودیوی مترو گلدوین مایر شکل گرفت.در واقع شرکت مادر این استودیو امجیام هلدینگز و متروگلدین مایر هستند.
استودیوهای قرن بیستم | 20th Century Studios
استودیوهای قرن بیستم | 20th Century Studios (نام رسمی از سال ۲۰۲۰) که بیشتر با عنوان فاکس قرن بیستم در فارسی شناخته میشود یک استودیوی فیلمسازی آمریکایی است که به عنوان زیرمجموعه استودیوهای والت دیزنی فعالیت میکند. دفتر مرکزی این شرکت در فاکس استودیو لات در منطقه سنچری سیتی لس آنجلس قرار دارد و توزیع فیلمهای این استودیو هم توسط استودیو سینمایی والت دیزنی انجام میشود.والت دیزنی استودیوز موشن پیکچرز فیلمهای تولید شده توسط استودیو قرن بیستم را در بازارهای تئاتر توزیع و به بازار عرضه میکند. قرن بیستم بیش از ۸۰ سال یکی از «شش شرکت بزرگ فیلمسازی» بود. این شرکت که قبلاً به عنوان شرکت قرن بیستم-فاکس فیلم شناخته میشد که از ادغام شرکت فاکس فیلم و قرن بیستم پیکچرز در سال ۱۹۳۵ شکل گرفت. در سال ۱۹۸۵، این استودیو پس از خریداری شدن توسط شرکت نیوز کورپوریشن، به عنوان فاکس قرن بیستم شناخته شد. نیوز کورپوریشن در سال ۲۰۱۳، به دو بخش ابرشرکت نوز و فاکس قرن بیست و یکم تجزیه شد و در سال ۲۰۱۹، دیزنی از طریق خریداری فاکس قرن بیست و یکم، این شرکت را هم خریداری کرد. نام کنونی این استودیو در ۱۷ ژانویه سال ۲۰۲۰ به تصویب رسید. از سری فیلمهای مشهور این کمپانی میتوان به عصر یخبندان، جانسخت، طالع نحس و مردان ایکس نام برد. از فیلمهای تاریخ ساز این کمپانی هم میتوان به تایتانیک، آواتار (برای این فیلم چهار دنباله در نظر گرفته شده) یا آقا و خانم اسمیت و انجمن نجیبزادگان عجیب اشاره کرد. سریالهای مشهور این شبکه هم شامل انیمیشن سیمپسونها، مرد خانواده (پدر فداکار) یا سریال فرار از زندان هستند.
جوزف شنک و داریل اف. زانوک که از بنیانگذاران قرن بیستم پیکچرز بودند یونایتد آرتیستز را به دلیل اختلاف در بورس ترک کردند و برای ادغام با فاکس فیلم وارد مذاکره شدند.شرکت فاکس فیلم و قرن بیستم پیکچرز در سال ۱۹۳۵ باهم دیگر ادغام شدند. شرکت جدید، قرن بیستم-فاکس فیلم کورپوریشن نام گرفت و تجارت را در ۳۱ مه ۱۹۳۵ آغاز کرد. پس از اتمام ادغام، زانوک بازیگران جوانی را برای کمک به فاکس قرن بیستم آورد که عبارت است از: تایرون پاور، لیندا دارنل، کارمن میراندا، دون آمچه، هنری فوندا، جین تیرنی، سونجا هنی و بتی گرابل. فاکس قرن بیستم همچنین آلیس فی و شرلی تمپل را استخدام کرد که در دهه ۱۹۳۰ در چندین فیلم مهم برای این استودیو ظاهر شد.حضور بیشتر در طول جنگ جهانی دوم به فاکس قرن بیستم کمک کرد تا از آر کی او و مترو گلدوین مایر پیشی بگیرد تا به سومین استودیوی فیلم پردرآمد تبدیل شوند. در سال ۱۹۴۱، زنوک به عنوان سرهنگ دوم در سپاه سیگنال ایالات متحده مأموریت یافت و نظارت بر تولید فیلمهای آموزشی ارتش ایالات متحده را عهدهدار شد. و شریک زندگی ویلیام گوتز در شرکت فعالیتش را آغاز کرد. در طی چند سال آینده، زانوک با فیلمهایی مانند ویلسون (۱۹۴۴)، لبه تیغ (۱۹۴۶)، بومرنگ، قرارداد شرافتمندانه (هر دو در ۱۹۴۷)، گودال مار (۱۹۴۸) و پینکی (۱۹۴۹) شهرت ایجاد کرد. فاکس قرن بیستم همچنین در اقتباس از کتابهای پرفروش مانند کتاب "به خدا واگذارش کن (۱۹۴۵)" تخصص داشت.
تولد فاکس قرن بیستم
پس از یک دوره مشکلات مالی ، سرانجام پس از چندین شکست فاکس قرن بیستم با حمایت از سودآورترین فیلم ساخته شده در آن زمان، یعنی جنگ ستارگان (۱۹۷۷)، به اوج جدیدی رسید. سود باور نکردنی و بی سابقهٔ جنگ ستارگان قیمت سهام فاکس را بیش از چهار برابر کرد و به ۲۷ دلار پس از انتشار جنگ ستارگان رسید. درآمد اولیهٔ جنگ ستارگان که ۱۹۵میلیون دلار بود در سال ۱۹۹۷ به ۳۰۱ میلیون دلار رسید. با ثبات مالی صاحبان جدیدی در میان آمد و سهام فاکس قرن بیستم در ۸ ژوئن ۱۹۸۱ به قیمت ۷۲۰ میلیون دلار به سرمایه گذاران مارک ریچ و ماروین دیویس فروخته شد. داراییهای فاکس شامل یک پیست اسکی، یک زمین گلف به نام پبل بیچ گلف لینکس و یک ملک سنچری سیتی بود که دیویس بر اساس آن فاکس پلازا را ساخت و دو بار آن را فروخت. تا سال ۱۹۸۴، ریچ از دادگستری فراری شد، و پس از آن که دادستانهای فدرال آمریکا به اتهام متهم کردن دیگران، فرار مالیاتی، تجارت غیرقانونی و دست داشتن در گروگانگیری سفارت آمریکا در ایران او را مجرم خواندند، ریچ به سوئیس، فرار کرد. پس از آن داراییهای ریچ توسط مقامات ایالات متحده مسدود شد. در سال ۱۹۸۵، ماروین دیویس ۵۰٪ از سهام مارک ریچ را به قیمتی نامعلوم که احتمالاً ۱۱۶ میلیون دلار بود، خریداری کرد. دیویس این سهام را در مارس ۱۹۸۵ به مبلغ ۲۵۰ میلیون دلار به ابرشرکت نیوز کورپوریشن روپرت مرداک فروخت. دیویس بعداً از معاملهٔ مرداک برای خرید ایستگاههای تلویزیونی مترو مدیا پشتیبانی کرد. سرانجام مرداک به تنهایی پیش رفت و ایستگاههای تلویزیونی را خرید و بعداً سهام باقی مانده دیویس در فاکس قرن بیستم را به قیمت ۳۲۵ میلیون دلار خرید.
از سال ۱۹۸۵، خط فاصله بیمورد در نام تجاری حذف شد و از فاکس-قرن بیستم به فاکس قرن بیستم تغییر یافت. برای بدست آوردن تأیید FCC از خرید داراییهای مترو مدیا توسط فاکس قرن بیستم، روپرت مرداک با توجه به قانون آمریکا مجبور شد یک شهروند ایالات متحده شود. وی این کار را در سال ۱۹۸۵ انجام داد و در سال ۱۹۸۶ شرکت جدید پخش فاکس روی آنتن رفت. طی ۲۰ سال بعدی، گروه شبکهها و ایستگاههای تلویزیونی گسترش یافتند و برای نیوز کورپوریشن بسیار سودآور بودند. این شرکت در سال ۱۹۹۴ بخش فیلمهای خانوادگی فاکس خود را برای تقویت تولید در این استودیو تشکیل داد که فیلمهای انیمیشن را اداره میکرد. در فوریه ۱۹۹۸، به دنبال موفقیت آناستازیا، خانواده فاکس نام خود را به استودیوی انیمیشن فاکس تغییر داد و تولید لایواکشن خود را که توسط سایر واحدهای تولیدی انتخاب میشد، کنار گذاشت. از ژانویه ۲۰۰۰، این شرکت توزیع کننده بینالمللی فیلمهای متروگلدوین مایر و یونایتد آرتیستز بودهاست. در دهه ۱۹۸۰، فاکس قرن بیستم از طریق سرمایهگذاری مشترکش با سی بی اس که سیبیاس فاکس نام داشت، فیلمهای یونایتد آرتیستز را توزیع کرده بود. فاکس قرن بیستم همچنین با توزیع فیلم برای شرکتهای کوچک فیلمسازی مستقل درآمد کسب میکند. در سال ۲۰۰۸ اعلام شد که فاکس همراه استار هند قرار است سرمایهگذاری مشترکی با نام «فاکس استار استودیوز» بسازند که برنامههای بالیوودی پخش میکند. در سال ۲۰۰۹، رئیس فاکس قرن بیستم استعفا داد و شرکت رسانه ای به نام چرنین اینترتینمنت ساخت که در قراداد پنج سالهشان، فاکس فیلمهایش را توزیع میکرد. در اوت ۲۰۱۲ هم فاکس مسئولیت توزیع فیلمهای دریم ورکس انیمیشن را به عهده گرفت که این قرارداد در سال ۲۰۱۷ با فیلم کاپیتان زیرشلواری: اولین فیلم حماسی پایان یافت و یونیورسال به عنوان شرکت مادر دریم ورکس فیلمهایش را توزیع کرد.
دوران فاکس قرن بیست و یکم
در سال ۲۰۱۲، روپرت مورداک اعلام کرد که نیوز کورپوریشن به دو شرکت انتشاراتی و رسانه محور تقسیم خواهد شد؛ اولی نیوز کورپ جدید بود و دیگری فاکس قرن بیست و یکم نام داشت که گروه سرگرمی فاکس و فاکس قرن بیستم را اداره میکند. همچنین مرداک نام شرکت جدید که فاکس قرن بیست و یکم بود را راهی برای حفظ میراث فاکس قرن بیست و یکم دانست دانست.
خرید توسط والت دیزنی و برند سازی
در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۷، شرکت والت دیزنی اعلام کرد که قصد دارد بیشتر داراییهای فاکس قرن بیست و یکم، از جمله فاکس قرن بیستم، را به قیمت ۵۲٫۴ میلیارد دلار خریداری کند. پس از پیشنهادی از کامکست (شرکت مادر انبیسی یونیورسال) به مبلغ ۶۵ میلیارد دلار، دیزنی با ۷۱٫۳ میلیارد دلار تقاضا کرد. در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۸، کامکست از پیشنهاد فاکس قرن بیست و یکم به خاطر خرید اسکای پی ال سی و اسکای یوکی انصراف داد. هشت روز بعد، سهامداران دیزنی و فاکس قرن بیست و یکم ادغام بین دو شرکت را تصویب کردند. اگرچه معامله در ۲۰ مارس ۲۰۱۹ به پایان رسید، اما فاکس قرن بیست و یکم قصد نداشت در استودیوی والت دیزنی در بربنک مستقر شود، به همین خاطر دفتر مرکزی خود در سنچری سیتی در Fox Studio Lot که در حال حاضر توسط شرکت فاکس به دیزنی اجاره داده شدهاست، به مدت هفت سال حفظ خواهد کرد.لازم است ذکر شود که واحدهای مختلفی هنگام خرید از زیر فاکس قرن بیستم خارج شدند. در ۱۷ ژانویه سال ۲۰۲۰، دیزنی نام شرکت را به استودیوهای قرن بیستم تغییر نام داد تا یکوقت با فاکس کورپوریشن اشتباه نشود. مشابه سایر واحدهای فیلم دیزنی، توزیع فیلمهای قرن بیستم اکنون توسط استودیو سینمایی والت دیزنی انجام میشود. اولین فیلمی که دیزنی با نام جدید این استودیو منتشر کرد، آوای وحش بود